Notatka z filozofii króciutka PDF

Preview

Summary

Metafizyka, monizm i pluralizm, materializm metafizyczny i tak dalej....

Description

Metafizyka – nauka o bycie, ma określić przyczyny jego istnienia i sposób Ontologia – nauka o racjonalnych elementach lub stronach bytu Przedmiotowe (rzeczowe) poznanie metafizyki: Chodzi o badanie czegoś zastanego, napotkanego, o zdobycie wiedzy o tym, co jest nam dane jako istniejąca wokół nas i w nas (niezależnie od tego, czy jest przedmiotem naszych rozważań) mnogość (tak czy inaczej do siebie ustosunkowanych) określonych treści. Dlatego też wszelkie nasze ustalenia i twierdzenia muszą dotyczyć tego, co jest, co istnieje, muszą opierać się na bezpośrednich danych empirycznych o tym, co jest (co istnieje), i w nich znajdować potwierdzenie swej prawdziwości. Ogólne poznanie metafizyki - dotyczące każdego bytu, każdej treści istniejącej. Tylko wtedy bowiem możemy kusić się o poznanie warunków koniecznych istnienia czegokolwiek, o próby znalezienia ostatecznej racji jakiegokolwiek bytu. Musimy tak organizować badania, aby uchronić się od partykularyzmu, jednostronności, pochopnego monizmu, tzn. musimy dbać o to, aby nie zasugerować się jakąś stroną czy jedną kategorią Odpowiednio uzasadnione poznanie metafizyki - niedogmatyczne, w swych ustaleniach i stwierdzeniach podyktowane tylko tym, co poznawane, a zarazem pozbawione pochopnych uogólnień na zasadzie dalekich lub przypuszczalnych analogii oraz ekstrapolacji.

R. Ingarden - Ontologię i metafizykę Ingarden uważa za dwa odrębne i zasadnicze działy badań filozoficznych. Ontologia w tym ujęciu to nauka aprioryczna (tzn. epistemologicznie niezależna od doświadczenia, oparta na oglądzie ejdetycznym), która w intuitywnej analizie zawartości idei odkrywa związki konieczne między czystymi jakościami idealnymi oraz wyznaczone przez te związki czyste możliwości. Ontologia bada zawartość idei czegoś istniejącego, jakiegokolwiek bytu (niekoniecznie realnego), badanie natomiast zawartości idei czegoś odnoszącego się do bytu (wytworu operacji podmiotowych) pozostawia teorii

Monizm a pluralizm: a) Monizm dzieli się na monizm numeryczny (istnieje tylko jeden byt); radykalny monizm numeryczny (ten jeden byt jest prosty, niezłożony); monizm jakościowy (wszystkie byty należą do jednego rodzaju); monizm strukturalny lub formalny (wszystkie byty mają te samą strukturę/formę); monizm egzystencjalny (wszystkie byty istnieją tak samo, w ten sam sposób); monizm kosmologiczny (ogół bytów stanowi uporządkowaną i powiązaną całość) b) Pluralizm dzieli się na pluralizm numeryczny (istnieje wiele bytów); pluralizm jakościowy (nie wszystkie byty należą do jednego rodzaju); pluralizm strukturalny lub formalny (byty mają różnorodną strukturę/formę); pluralizm egzystencjalny (byty nie istnieją tak samo)

Materializm metafizyczny – wszystko co istnieje jest materią lub jest pochodne i zależne od materii Spirytualizm metafizyczny – wszystko co istnieje jest albo duchem (bytem niematerialnym), albo pochodzi i zależy od ducha Deizm – Bóg stworzył świat i zasady na nim panujące, a potem sobie poszedł Ateizm – Boga nie ma

Panteizm – Bóg to cały świat, jedna całość bytowa (monizm). Absolut przenika wszędzie Panenteizm – połączenie teizmu z panteizmem. W teizmie Bóg jest oddzielony duchowo od świata, natomiast w panteizmie się w nim znajduje. Teologia racjonalna, teodycea, filozofia Boga – bada prawdy głoszone przez Boga, tłumaczy działanie świata stworzonego przez Boga, „wiara szukająca zrozumienia” Filozofia przyrody – filozofia bytu cielesnego lub ruchomego. Koncepcje filozofii przyrody: a) Filozofia przyrody jest wynikiem nauk szczegółowych i przyrodniczych, jest opartym na nich filozoficznym poglądem na przyrodę, jej strukturę i prawidłowości. b) Filozofia przyrody bada założenia i metody nauk przyrodniczych, rozważa ich charakter i wartość. Inaczej mówiąc – jest to przyrodoznawstwo. c) Filozofia przyrody bata typ materialny jako szczególną kategorię bytu, ustalając jego istotę, strukturę, sposób istnienia, przyczyny d) Filozofia przyrody bada byt materialny w jego strukturze i uwarunkowaniach kategorialnie bytowych.

Filozofia człowieka – dział metafizyki uczący o człowieku jako o szczególnej kategorii bytu. Teorie społeczeństwa, kultury, dziejów, prawa i religii w ujęciu metafizycznym. W tej filozofii ważna jest etyka jako teoria postępoania moralnego i estetyka jako teoria twórczości artystycznej. Filozofia człowieka jest metafizyką określonej kategorii bytów, stawia pod adresem tych bytów typowo metafizyczne pytania: jaka jest istota i sposób istnienia człowieka? jaką zajmuje pozycję wśród tego, co istnieje? co konstytuuje i ostatecznie warunkuje tę pozycję? Problematyka filozofii człowieka: a) Spór między monizmem a pluralizmem. Czy człowiek jest bytem jednorodnym czy wielorodnym? Według monizmu człowiek jest bytem złożonych z jednorodnych elementów, ukonstytuowanym przez ciało. Według pluralizmu człowiek jest bytem złożonym z elementów różnorodnych, ukonstytuowanym w swym człowieczeństwie przez czynniki jakościowo niejednorodne, różnorodzajowe. b) Materializm skrajny głosi, że człowiek jest wyłącznie ciałem. Materializm umiarkowany głosi, że to, co w człowieku niecielesne, jest wtórne i niesamodzielne w stosunku do tego, co cielesne. Dualizm uważa, że człowiek jest złożony z dwóch równorzędnych czynników: ciała i duszy. Neutralizm głosi, że człowiek jest ukonstytuowany przez coś jednego, neutralnego. Teoria identyczności mówi, że ciało i dusza to dwa oblicza człowieka. Hylemorfizm twierdzi, że człowiek jest bytem stworzonym z materii pierwszej i formy substancjalnej, czyli z niematerialnej duszy i ciała. c) Spór między mortalizmem (śmiertelnością) a immortalizmem (nieśmiertelnością) dotyczy kresu ludzkiego bytu. Według pierwszego - kresem istnienia człowieka jest jego śmierć biologiczna. Według drugiego - kres istnienia człowieka nie jest identyczny ze śmiercią biologiczną, człowiek jako byt nie podlega śmierci. d) Spór o pozycję człowieka wśród bytów w kosmosie: optymalizm zakłada, że człowiek to najlepszy najwspanialszy kurwa cudowny byt i kres ewolucji; minimalizm antropologiczny zakłada, że człowiek to jakaś pomyłka, a do tego nic nie znaczy we wszechświecie bo jest tak malutki

e) Metafizyczny spór o racjonalność bytu. Byt człowieka może być albo racjonalny, albo irracjonalny....