Samenvatting Economie Vandaag PDF

Preview

Summary

Download Samenvatting Economie Vandaag PDF

Description

Bedrijfseconomie

macro-economie

Hoofdstuk 4: Macro-economische grootheden 4.0 Macro-economie Definitie Macro-economie bestuurt de economische grootheden op het niveau van het hele land. Alle economische “agenten” of “huishoudingen” worden in samenhang bestudeerd. Dit gaat dus over ALLE consumenten van een land, overheid, ALLE bedrijven,… 4 Agenten/huishoudingen 1 Gezinnen 2 Bedrijven 3 Overheid 4 Het buitenland Economische activiteit Mensen en middelen die samenwerken om een productie tot stand te brengen (=bbp) dat door die mensen gevraagd wordt. = Arbeid en kapitaal en natuur samenbrengen om te produceren. Activiteiten van de huishoudingen 5 Gezinnen consumeren (C) en sparen (S) 6 Bedrijven investeren (I) 7 Overheid belast (T) en consumeert (G) 1 8 Het buitenland importeert (M) en België exporteert naar het buitenland (X)2 We gaan hier dus vanuit dat gezinnen niets anders doen dan sparen en consumeren, dat de bedrijven niets anders doen dan investeren, de overheid niks anders doet dan belastingen innen en consumeren en dat het buitenland niets anders doet dan importeren en exporteren. Taak economische agenten Zij werken samen om het bbp tot stand te brengen.

1 2

G = Government expenditure M = iMport, X = eXport

1

Bedrijfseconomie

macro-economie

4.0.1 Aanbodfactoren en vraagfactoren De factoren die de grootte van de economische activiteit bepalen worden ingedeeld in deze twee groepen. Aanbod = supply-side

Vraag = demand-side

Aanbodfactoren = structurele factoren = op lange termijn  bevolking, kapitaal, technologie, onderwijs Vraagfactoren = conjuncturele factoren  vraag van gezinnen, - bedrijven, - overheid en - het buitenland Evenwichten Vraag en aanbod op de arbeidsmarkten, - en op de arbeidsmarkt. Kan de vraag van de gezinnen afnemen? Ja, want in de crisis (=conjunctureel) gaan mensen minder kopen en meer sparen. Dit geldt ook voor de bedrijven,….

Input wordt output en dit zorgt dan voor het bbp.

4.0.2 Het BBP Definitie De totale stroom goederen en diensten die de economie van een land over een periode van een jaar (soms een kwartaal) produceert. BBP = GDP (gross demestic product) Eenheid In euro. (kan ook in procenten uitgedrukt worden)  BBP is de meest gebruikte meter voor de economische activiteit  Maar BBP is ook slechts 1 maatstaf om het te berekenen!

2

Bedrijfseconomie

macro-economie

4.1 Berekening van de economische activiteit via het BBP 1 Productiebenadering Hoeveel wordt er geproduceerd in een land? = Alle toegevoegde waarden van alle sectoren optellen. 2 Consumptiebenadering Wat wordt er verbruikt in een land? = De waarde van alle finale goederen optellen 3 Inkomensbenadering Wat is het totale inkomen in een land? = Lonen, winsten en indirecte belastingen optellen Deze 3 berekeningen geven hetzelfde resultaat! Instanties die deze berekeningen maken: INR (instituut nationale rekeningen) & nationale bank van België & FOD (federale overheid (federaal plan bureau))

Deze 3 zijn constant in wisselwerking. + EXpost: deze situatie komt tot stand na verloop van tijd. (loon na een maand, belastingen op’t einde van’t jaar,…)

4.1.1 Consumptiebenadering = waarde van alle finale goederen optellen Y = inkomen

BBP en het nationaal inkomen is ongeveer hetzelfde.

3

Bedrijfseconomie

macro-economie

4.1.2 Productiebenadering = toegevoegde waarden optellen van alle bedrijven en de overheid

Blauw = toegevoegde waarde 500+750+800 = 2050 De marktprijs is dus eigenlijk gelijk aan de bruto toegevoegde waarde

4.2.3 “Bruto” en “Netto” investeringen Bij het berekenen van de economische activiteit moeten we rekening houden met netto of bruto investeringen.

BBP = rekening houden met bruto investeringen. NBP = rekening houden met netto investeringen.

Vervangingsgoederen Dit zijn goederen die vervangen worden. Bijvoorbeeld, in een bedrijf is een bepaalde machine kapot en daardoor moet deze vervangen worden. Deze investering maakt de economie niet groter, het blijft hetzelfde. Netto-investeringen Dit gaat over investeringen die er daadwerkelijk voor zorgen dat de economie groter wordt. Uitbreidingsinvesteringen Bestaande productiecapaciteit verhogen. Voorraadwijzigingen Dit zijn ook investeringen omdat voorraadwijzingen ontstaan doordat consumenten een deel van de voortgebrachte consumptiegoederen niet aankopen. Dit worden dan productiegoederen = investeringsgoederen zolang ze de finale consument niet bereikt hebben. Alles over bbp: jaarverslag 2010, tabel I en VI p46-48 en p59

4

Bedrijfseconomie

macro-economie

4.2.4 ‘Tegen marktprijzen’ en ‘tegen factorprijzen’ Wanneer de economische activiteit berekend wordt, kunnen we de marktprijzen of de factorprijzen toepassen. Marktprijzen = minst nauwkeurig Dit is de prijs waartegen een product wordt verkocht in de winkel. Probleem: BTW zit mee in de marktprijs, subsidies,… (heeft niets met bbp te maken!) Factorprijzen = moeilijker te berekenen Hier houden we enkel rekening met de vergoeding van het produceren

4.2.5 ‘Nationaal’ en ‘binnenlands’ Bij de berekening van de economische activiteit kan je rekening houden met:  bbp (= bruto binnenlands product) Alles wat in het binnenland wordt geproduceerd, ook door niet-Belgische ingezetenen. (= op Belgisch grondgebied)  bnp (= bruto nationaal product) Alles wat door Belgische ingezetenen wordt geproduceerd, ook in het buitenland. (= Belgische nationaliteit) Nederlander werkt in België Wél bbp, niet bnp Belg werkt in Frankrijk Wél bnp, niet bbp BNP + =

tegen marktprijzen = wat wordt er verdiend in België primaire inkomens ontvangen van het buitenland primaire inkomens betaald aan het buitenland bbp tegen marktprijzen

5

Bedrijfseconomie

macro-economie

4.3 Het reële en het nominale bbp BBP stijgt nominaal: (= het getal wordt groter) Maar stijgt ook de koopkracht? Ja, wanneer Q stijgt. Nee, wanneer P stijgt.

BBP = (P1 x Q1) + (P2 x Q2) + …. 2011: bbp nog positief 2012: bbp negatief (waarschijnlijk)

!!!Je bent niets met nominaal!!!

Correcties op het bbp: 1) Correctie op prijsstijgingen (defleren) = inflatie wegwerken. Door het gebruik van kettingeuro’s Prijzen nemen van het vorige jaar. Voor bijvoorbeeld 2008 neem je dan de prijzen van 2007. Zo kan je op twee jaren altijd goed vergelijken. 2) Correctie voor bevolkingstoename Wanneer de bevolking groeit, groeit het bbp ook… = bbp delen door het aantal mensen.

Betere maat voor welvaart: bbp pro capita

6

Bedrijfseconomie

macro-economie

4.4 Economische kringloop Macro-economische grootheden komen tot stand door samenwerking tussen de gezinnen, bedrijven, overheid en het buitenland.  kringloopschema om de onderlinge verbondenheid tussen de verschillende huishoudingen weer te geven.

4.4.1 Vereenvoudigde economische kringloop

Dit is een vereenvoudigde economische kringloop omdat we ervan uitgaan dat er enkel gezinnen en bedrijven zouden zijn. (Overheid en buitenland wordt dus niet mee opgenomen)

1) Gezinnen verstrekken productieve diensten aan de bedrijven (via arbeidsmarkt) 2) Bedrijven voegen productiefactoren (arbeid, kapitaal en natuur) samen tot productie van consumptiegoederen en diensten. 3) Loon 4) Gezinnen besteden hun inkomen aan de aankoop van consumptie goederen 1 + 2 = goederenstroom in de economie 3 + 4 = geldstromen in de economie

Alle stapjes niet kennen, maar wel begrijpen = lezen!!!!

7

Bedrijfseconomie

macro-economie

4.4.2 Economische kringloop met sparen en investeren

1) Leveren van productieve diensten aan bedrijven 2) Productie van consumptiegoederen aangeboden aan de gezinnen via de markt van consumptiegoederen 3) Gezinnen krijgen een inkomen (loon, dividend, rente en pacht) 4) Consumptieve bestedingen van de gezinnen 5) Doorvoeren van bruto-investeringen (vervangings + netto-investeringen) 6) Financiering van bruto-investeringen (aanwending afschrijvingsgelden ter financiering van vervangingsinvesteringen en financiering van nettoinvesteringen door spaargeld van gezinnen en bedrijven 7) Spaargelden van gezinnen stromen naar geld- en kapitaalmarkt (rode pijlen) + stromen terug (kredieten) = 7B 8) Bedrijven trekken financieringsmiddelen via de geld- en kapitaalmarkt + betalen ook weer terug (8B)

8

Bedrijfseconomie

macro-economie

4.4.3 Economische kringloop in een gesloten economie met de overheid

1) gezinnen stellen productieve diensten ter beschikking van de bedrijven en de overheid -> in ruil daarvoor krijgen ze een inkomen van de bedrijven (1a) en van de overheid (1b) 2) consumptieve bestedingen van de gezinnen (2a) en aankopen consumptiegoederen en diensten door de overheid bij bedrijven (2b) 3) financiering van bruto-investeringen door bedrijven (3a) en overheid (3b) 4) gezinnen betalen directe belastingen aan de overheid 5) bedrijven betalen directe belastingen aan de overheid 6) doorstorten van indirecte belastingen door de bedrijven aan de overheid 7) verstrekken van subsidies door de overheid aan de bedrijven 8) inkomensoverdrachten van de overheid naar de gezinnen 9) RSZ-bijdragen van de gezinnen (9a) en de bedrijven (9b) aan de overheid. 10) spaargelden van gezinnen (10a) naar geld-en kapitaalmarkt + kredieten stromen terug (10b) 11) bedrijven betrekken financieringsmiddelen (11b) en betalen ook weer terug (11a) 12) overheid schakelt geld- en kapitaalmarkt in (12b) en er is ook een stroom terug (12a)

9

Bedrijfseconomie

macro-economie

4.4.4 Economische kringloop in een open economie

Pijlen zie boek pg 138-139 16) kapitaal wordt overgedragen van het buitenland naar onze geld- en kapitaalmarkt (16a) en omgekeerd wordt er kapitaal overgedragen naar het buitenland (16b)

Om deze kringlopen goed te begrijpen filmpje bekijken: Cursus dia’s pagina 6 En het bewegend schema toepassen om het te leren: = soort spelletje Cursus dia’s pagina 8

De economische activiteit meten …. Economie is een dynamisch gegeven. Economie vatten in de tijd is moeilijk omdat een lopend proces moeilijk stil te zetten is. tijdsdimensie invoeren EX post: na de periode EX ante: wensen van economische factoren voor de periode.

10...