Samenvatting- Handels economie PDF

Preview

Summary

Download Samenvatting- Handels economie PDF

Description

SAMENVATTING HANDELSECONOMIE Inhoudsopgave 1

INLEIDING & SITUERING..........................................................................................................3 1.1 1.2

2

Welvaart & Welzijn.........................................................................................................................3 De economische kringloop: Zie optimum + p30: fout.....................................................................3

ONDERNEMINGEN & BEDRIJVEN.............................................................................................4 2.1 De btw............................................................................................................................................4 2.1.1 Omschrijving................................................................................................................................4 2.1.2 Btw-plichtig..................................................................................................................................4 2.1.3 Tarieven.......................................................................................................................................4 2.1.4 Handelingen onderworpen à btw & vrijstellingen.......................................................................4 2.1.5 Afrekening...................................................................................................................................5 2.1.6 Rekentechnieken.........................................................................................................................7 2.2 Indeling v/d ondernemingen..........................................................................................................7

3

Handel & handelaar..............................................................................................................10 3.1 Types handel................................................................................................................................10 3.2 Verplichtingen en rechten v/d handelaar.....................................................................................11 3.2.1 Persoon achter de handel..........................................................................................................11 3.2.2 Wetboek v. Koophandel.............................................................................................................11 3.2.3 Handelsrecht in het algemeen...................................................................................................13 3.2.4 Handelsrecht in België...............................................................................................................13 3.2.5 Kenmerken v. handelaren of kooplieden...................................................................................14 3.2.6 Daden v. koophandel (niet kennen)...........................................................................................14 3.2.7 Objectieve en subjectieve daden v. koophandel........................................................................14 3.2.8 Gevolgen voor de handelaar.....................................................................................................15 3.2.9 Verplichtingen v/e handelaar....................................................................................................15 3.2.10 De rechtbank v. koophandel......................................................................................................16

4

Kopen & verkopen.................................................................................................................16 4.1 Het verkoopproces (Opt § 4.1)......................................................................................................16 4.2 De handelsdocumenten................................................................................................................17 4.2.1 De prijsaanvraag........................................................................................................................17 4.2.2 De (prijs)offerte.........................................................................................................................17 4.3 De verkoopsvoorwaarden (Opt § 4.3)...........................................................................................18 4.3.1 De aard & kwaliteit v/d goederen..............................................................................................19 4.3.2 De conditie................................................................................................................................19 4.3.3 De hoeveelheid..........................................................................................................................19 4.3.4 De prijs......................................................................................................................................19 4.3.5 De verpakking............................................................................................................................19 4.3.6 De bestelling..............................................................................................................................20 4.3.7 De levering................................................................................................................................20 4.3.8 De factuur..................................................................................................................................21 4.3.9 De creditnota.............................................................................................................................25

5

De betaling............................................................................................................................25 5.1 De rechtstreekse betaling (Opt § 5.1)...........................................................................................25 5.2 De onrechtstreekse betaling (Opt § 5.2).......................................................................................26 5.2.1 Het rekeninguittreksel...............................................................................................................26 5.2.2 Cheque......................................................................................................................................26 5.2.3 Postwissel..................................................................................................................................27 5.2.4 Wisselbrief.................................................................................................................................27 5.2.5 De toekomst..............................................................................................................................29 1

5.2.6

Prijzen afronden bij betaling......................................................................................................29

6

Verzekering...........................................................................................................................29

7

Krediet..................................................................................................................................30 7.1 Begrip & indeling..........................................................................................................................30 7.2 Kredieten à gezinnen....................................................................................................................30 7.2.1 Kredietopening..........................................................................................................................30 7.2.2 Lening op afbetaling..................................................................................................................31 7.2.3 Verkoop op afbetaling...............................................................................................................31 7.2.4 Leasing.......................................................................................................................................32 7.2.5 Hypothecaire lening..................................................................................................................32 7.3 Enkele kredieten à bedrijven........................................................................................................33 7.3.1 Kaskrediet..................................................................................................................................33 7.3.2 Straight loan..............................................................................................................................33 7.3.3 Leasing.......................................................................................................................................34 7.3.4 Investeringskrediet....................................................................................................................34 7.3.5 Factoring....................................................................................................................................34

8

DE gezinnen...........................................................................................................................35 8.1 Inkomensvorming.........................................................................................................................35 8.1.1 Inkomen uit arbeid....................................................................................................................35 8.1.2 Inkomen uit kapitaal..................................................................................................................39 8.2 Inkomensbesteding......................................................................................................................43 8.2.1 Consumptie...............................................................................................................................43 8.2.2 Belastingen................................................................................................................................44 8.2.3 Sparen.......................................................................................................................................46

2

1

INLEIDING & SITUERING 

Handelseconomie: onderneming & individuele consument als deelnemers a/h eco leven staan centraal. Onderzoeken hoe consument & onderneming elkaar vinden  studie v/h

o

marktgebeuren dringt zich op. 

Handel = uitwisselen v. goederen tss 2 partijen (ruilhandel) & het uitwisselen v. goederen (bv. effecten) tegen geld (geldhandel). o

In ideale geval: beide partijen zullen er voordeel à hebben.

o

Handel streeft naar goederen i/h bezit v/d verbruiker te stellen  Op bep. moment heeft elke consument behoefte à bep. goederen, in bep. toestand, op bep. plaats & in bep. hoeveelheid  ruilen (algemeen ruilmiddel: geld)



Economie = letterlijk : huishoudkunde = wetenschap die zich bezighoudt met keuzes die mensen maken bij productie, consumptie & distributie v. schaarse goederen & diensten.



o

Griekse oikos = huis

o

nomos = regel

Handelseconomie = ruilen v. goederen waarbij iedereen keuzes moet maken gelet op de vele behoeften & beperkte middelen. o



Vaak ook bedrijfseconomie genoemd

Bedrijfseconomie = wetenschap die handel in goederen & diensten door ondernemingen & de financiële kant v/d onderneming bestudeert.



handelseconomie vs. algemene economie  Algemene economie richt zich tot algemeen maatschappelijke fenomenen m.b.t. keuzes die moeten worden gemaakt. Bv. werkloosheid, inflatie, economische groei, ...  Handelseconomie behandelt handelsgerelateerde items ( handel = ruilen v. goederen). Bv. factuur, btw, overschrijving, ...

1.1

Welvaart & Welzijn 

Welvaart = behoeften bevredigen door gebruik te maken v. schaarse middelen (= onderdeel def. Economie)



Welzijn = behoeften bevredigen zonder gebruik te maken v. schaarse middelen o

Bv. brood eten = welvaart  welzijn & kussen = welzijn  welvaart.

Sommige auteurs : welvaart = deelverzameling v. welzijn: welzijn maakt dan gebruik v/d schaarse, niet schaarse middelen.

1.2

De economische kringloop: Zie optimum + p30: fout.

3

2

ONDERNEMINGEN & BEDRIJVEN

2.1

De btw

2.1.1



Omschrijving Belasting OVER de toegevoegde waarde (= btw) = Een goed of dienst neemt na elke productiestap in waarde toe

(zie bedrijfskolom),

bij iedere waardestijging (= toegevoegde

waarde) wordt belasting geheven. 

Btw = b . tw = belasting . toegevoegde waarde = belasting . (verkoop – aankoop) = a.(b-c)  Btw = belasting . verkoop – belasting . aankoop (=a.b-a.c)

2.1.2



Btw-plichtig Alle personen die een economische activiteit uitoefenen op geregelde & zelfstandige basis (hierbij goederen leveren of diensten verrichten die in het btw-wetboek zijn omschreven) zijn belastingplichtig o

Ongeacht: met of zonder winst als doel, hoofdzakelijk & als hoofd of bijberoep

o

Btw-nummer aanvragen nadat je door Kruispuntbank v. Ondernemingen een ondernemingsnummer werd toegekend & voor je economische activiteit (die is onderworpen a/d btw) start.

2.1.3





Tarieven Btw wordt berekend over de maatstaf v. heffing (MvH) o

In principe: het bedrag dat de klant moet betalen à zijn leverancier.

o

Kosten zoals verzekering, verpakking, vervoer zijn inbegrepen

o

Statiegeld niet inbegrepen

Btw-tarieven verschillen naargelang: a) de aard v/h belastbare feit b) land tot land  geen effect op concurrentiepositie binnen eenheidsmarkt (btw geheven in land waar product gebruikt wordt)  In België: normale btw-tarief = 21% (er bestaan verlaagde tarieven: 12, 6, 0%

2.1.4



Handelingen onderworpen à btw & vrijstellingen De volgende handelingen zijn onderworpen à btw: a) levering v. goederen, b) verrichting v. diensten, c) invoer v. goederen, d) intracommunautaire verwervingen v. goederen.

4

2.1.4.1 Levering v. goederen 

Levering v/e goed = overdracht/overgang v/d macht om als eigenaar over dit goed te beschikken. o

Onderworpen à Belgische btw indien plaats v. levering zich in België bevindt

2.1.4.2 Verrichten v. diensten 

Verrichten v/e dienst = Elke handeling die geen levering v. goederen is

2.1.4.3 Invoer 

Invoer v. goederen = het in België binnenbrengen v/e goed dat afkomstig is v/e land dat geen lidstaat is v/d EU o

factuur vermeldt geen btw, maar de koper moet deze betalen zodra hij de goederen op Belgisch grondgebied binnenbrengt. Deze belasting is aftrekbaar.

2.1.4.4 Intracommunautaire verwervingen 

Intracommunautaire verwerving = het in België binnenbrengen v/e goed dat wordt verstuurd of getransporteerd vanuit een land dat lidstaat is v/d EU. o

Als de Belgische aankoper een geldig btw-identificatienummer heeft, wordt de aankoop in België belast.

o

factuur vermeldt geen btw. Indien de Belgische aankoper een belastingplichtige is die een periodieke aangifte moet indienen, vermeldt hij de handeling & de belasting in zijn btw-aangifte. Deze belasting is aftrekbaar.

2.1.5



Afrekening Afhankelijk v/d grootte v/d onderneming  btw-aangifte: maandelijks of driemaandelijks. o

In principe: maandelijks aangifte ingediend & afgerekend.

o

Wanneer de omzet(/j) bel.Aankoop  Tegoed overgedragen naar volgende periode of door staat uitbetaald indien: bel.Verkoop < bel.Aankoop

5

VOORBEELD: aankopen

verkopen

exclusief

belasting

exclusief

belasting

6%

4.548,64

272,92

6%

6.874,95

412,50

12 % 21 % som

0,00 84.541,55 89.090,19

0,00 17.753,73 18.026,65

12 % 21 % som

0,00 215.558,14 222.433,09

0,00 45.267,21 45.679,71



te betalen btw

= belasting . verkoop – belasting . aankoop = 45.679,71 - 18.026,65 = 27.653,06



De btw is een verbruiksbelasting waarvan de betaling in stapjes gebeurt door de producenten zonder dat het hen iets kost & de uiteindelijke kost ten laste komt v/d consumenten.

Percent & promille Behandel % net alsof het een getal is, zoals bv. π: %= ‰=

1 100 1 1000

= 0,01 = 0,001

Vermijd de %-toets op je rekenmachientje. Dit leidt te vaak tot fouten. Het eenvoudigste is dat je de komma twee plaatsen naar links schuift. Bv. 21 % btw op € 300,00 = 21 % v. 300 = 0,21 . 300 = 63 Andere voorbeelden: Bv. 6 % v. 80 % v. 200 = 0,6 . 0,8 . 200 = 9,6 Bv. Hoeveel % is 70 v. 500?

70 500

= 0,14 . 100 % = 14 %

Je mag altijd & overal . 100 % of . 1000 ‰ doen, want dat is vermenigvuldigen met 1. Bv. Hoeveel is 20% v. 75%, uitgedrukt in ‰ ?

20 . 75 % = 0,2 . 0,75 = 0,15 = 0,15 . 1000 ‰ = 150 ‰ Opmerking: 

Waarom heft de staat dan niet gewoon belasting op het eindproduct, in plaats v. elke stap i/d productie of toegevoegde waarde te belasten? a) productie jaren kan duren eer het eindproduct bij de consument is b) niemand bij voorbaat weet wat het eindproduct zal worden, c) versch. btw-tarieven: één tarief op de totale toegevoegde waarde berekenen gaat dus niet. d) Indien iedere producent vrijwillig zijn toegevoegde waarde zou mogen opgeven, zou er nogal wat gefraudeerd worden  koper = dupe

Note: In korte bedrijfskolommen kan nog altijd & heel gemakkelijk gefraudeerd worden. (kleine diensten  zonder factuur op te stellen  klant betaalt geen btw & loodgieter geen belasting op winst

6

7

2.1.6

Rekentechnieken

Hoeveel bedraagt de prijs exclusief btw als de prijs inclusief btw gegeven is? prijs inclusief btw prijs exclusief btw = 1 + btw % (bv:1,21 voor 21%) Tip: het btw% zet je best om in een decimaal getal, dus: 0,06 of 0,12 of 0,21 ...

2.2

Indeling v/d ondernemingen 

eenmanszaak: Als één persoon een onderneming start



handelsvennootschap: als er meer dan één personen de ondernemingen starten,  mede-eigenaars = vennoten

versch. ondernemingsvormen : eenmanszaak personenvennootschap kapitaal-

handelsvennootschap

vennootschap gemengde vennootschap



vof gcv nv cva bvba cv(ba)

vennootschap onder firma gewone commanditaire vennootschap naamloze vennootschap commanditaire vennootschap op aandelen besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid coöperatieve vennootschap (met beperkte aansprakelijkheid)

Alle Belgische handelsvennootschappen bezitten rechtspersoonlijkheid.  Rechtspersoonlijkheid = elke handelsvennootschap beschouwd wordt als een persoon met rechten & plichten. o

Een vennootschap moet belastingen betalen, kan een proces aanspannen, enz. Deze rechten & plichten v/e handelsvennootschap vallen niet samen met die v/d vennoten, het is niet omdat een nv failliet gaat, dat de vennoten hetzelfde overkomt.

Algemeen: Vaak evolueren ondernemingen: een eenmanszaak groeit langzaam uit tot een grote naamloze vennootschap.

8

I. 

Ve...