Slides hoorcollege hoofdstuk 1 tot 4 PDF

Preview

Summary

Download Slides hoorcollege hoofdstuk 1 tot 4 PDF

Description

Algemeen boekhouden Prof. Jan Rimbaut / Joël Branson Assistenten: Linde Kerckhofs Farah Saerens Pauline Le Boulaire (student-assistent) 1

Praktische organisatie  Hoorcolleges: 1 x 2 uur per week  [email protected]  Oefeningen: 2 x 2 uur per week

[email protected]  [email protected]  [email protected]  Spreekuren: op afspraak Handboek Inleiding tot het algemeen boekhouden, 3e editie (Die Keure)  Theorie  Vragen en oefeningen Elektronisch leerplatform canvas.vub.be  slides theorie  oplossingen vragen en oefeningen (later)  voorbeeldexamens (later) Tussentijdse test  omtrent week 5  bonus max 2 2 Examen:  volledig schriftelijk, credit vanaf 10/20, delibereerbaar vanaf 8/20 









Handboek en oefeningenboek

3

Doelstelling van het boekhouden  Info over financiële positie en vermogen onderneming

 BALANS  Info over resultaten onderneming   RESULTATENREKENING 

4

Boekhoudperiode Meestal:  Duur = 1 jaar (boekjaar)  Samenvallend met

kalenderjaar

 Publicatie binnen 30 dagen

na goedkeuring algemene vergadering  Algemene vergadering moet jaarrekening goedkeuren uiterlijk 6 maand na afsluiting

Soms:  Duur < of > 1 jaar  bv. na oprichting of herstructurering, harmonisatie binnen groep, vereffening  Verschillend van kalenderjaar  bv. bij seizoensactiviteiten  Tussentijdse rapportering  bv. semestrieel, per kwartaal, maandelijks 5

Boekhoudkundige proces Gebeurtenis

Boeking

Gebruikers

Financiële staten

6

Boekhoudkundige domeinen  Algemeen boekhouden

 Analytisch boekhouden

 Informatie aan externen

 Informatie voor internen

(financial accounting)

     

Aandeelhouders Beleggers Leveranciers Banken Fiscus …

(management accounting)



Management

7

Boekhoudkundige beroepen Zelfstandig  In ruil voor honorarium  Beschermde titels

In dienstverband  Met ontvangst salaris

bedrijfsrevisoren

gecertificeerd accountants gecertificeerd belastingadviseurs

(fiscaal) accountants 8

Algemeen aanvaarde boekhoudkundige beginselen  Boekhoudkundige entiteit  Boekhoudkundige      

transactie Realisatie Overeenstemming (matching) Continuïteit Materialiteit Consistentie …

 Boekhoudkundige entiteit  

Afzonderlijke economische eenheid Voorbeelden:  

 

Rechtspersoon Groep van vennootschappen Technische eenheid Handelaar

 Boekhoudkundige transactie 

Gebeurtenis die: 



financiële toestand beïnvloedt betrouwbaar in geld is uit te drukken 9

Cooking the books (De Tijd, 23-9-14)

10

Tesco‘boekhoudfout’ De Tijd 23-9-14

11

Juridische kader  Wetboek van Economisch Recht (WER) bepaalt o.a. dat elke onderneming een passende boekhouding moet voeren volgens de regels van het dubbelboekhouden  KB tot uitvoering van de artikelen III.82 tot en met III.95 van het

WER

met o.a. de regels over het houden en bewaren van boeken en de minimumindeling van het algemeen rekeningenstelsel  Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV) met o.a. bepalingen over de jaarrekening van vennootschappen  KB tot uitvoering van het WVV met o.a. meer gedetailleerde regels over de structuur van de jaarrekening en de waardering van de verschillende rubrieken  Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) Verstrekt o.a. adviezen over de interpretatie van de boekhoud- en jaarrekeningwetgeving

12

Internationale invloeden  Europese bepalingen  

richtlijn 2013/34/EU over jaarlijkse financiële overzichten verordening (EG) 1606/2002 over internationale standaarden voor jaarrekeningen (IAS/IFRS)

 International Accounting Standards Board

(IASB)  IAS / IFRS  Financial Accounting Standards Board (FASB)  Accounting Standards Codification  International Federation of Accountants (IFAC)  ISA  Accountancy Europe 13

Onderworpen ondernemingen  Vereenvoudigde boekhouding

(enkel mogelijk als omzet 1 jaar 3 Voorraden en bestellingen in uitvoering 4 Vorderingen en schulden ≤ 1 jaar 5 Geldbeleggingen en liquide middelen 6 Kosten 7 Opbrengsten 0 Niet in balans opgenomen rechten en verplichtingen

37

Boeking in journaal bv Groentje (2) 5 Dt Ct Dt Ct 6 Dt Ct Dt Ct 7 Dt Ct 8 Dt Ct 9 Dt Ct

4000 Handelsvorderingen

5,000

7000 Omzet

5,000

6041 Kostprijs verkochte goederen 1,000 3400 Voorraad 4900 Vooruitbetaalde huur

1,000 4,000

5500 Bank 6100 Huur

4,000 1,000

4900 Vooruitbetaalde huur 4400 Handelsschulden

1,000 1,000

5500 Bank 5500 Bank

1,000 2,000

4000 Handelsvorderingen 6302 Afschrijvingen 2409 Auto – gecumuleerde afschrijvingen

2,000 1,000 1,000

38

Schematische voorstelling Dt & Ct Dt

Ct

B+ S-

BS+

EVOK+

EV+ O+ K39

Transfer naar grootboek bv Groentje (2) 1111 Inbreng

4000 Handelsvorderingen

20,000 (1)

1730 Lening

(5) 5,000

(5) 1,000

4400 Handelsschulden

25,000 (2)

2400 Auto

(7) 1,000

1,000 (4)

4900 Vooruitbetaalde huur

(3) 12,000

(6) 4,000

2409 Auto

1,000 (6)

5500 Bank 1,000 (9)

3400 Voorraad (4) 2,000

2,000 (8)

6041 Kostprijs verkochte goederen

1,000 (5)

6100 Huur (6) 1,000

6302 Afschrijvingen (9) 1,000

7000 Omzet

(1) 20,000

12,000 (3)

(2) 25,000

1,000 (4)

(8) 2,000

4,000 (6)

5,000 (5)

1,000 (7) 40

Algemeen aanvaarde boekhoudkundige beginselen        

Boekhoudkundige entiteit Boekhoudkundige transactie Realisatie Overeenstemming (matching) Continuïteit Materialiteit Consistentie …



Continuïteit (going concern) 



Waardering is gebaseerd op hypothese dat onderneming blijft voortbestaan Indien hypothese vervalt → waardering in discontinuïteit

vereffening  dreigend faillissement Materialiteit 





Gegevens in jaarrekening zijn enkel materieel indien hun weglating of verkeerde voorstelling de doorsnee gebruiker van die jaarrekening zou misleiden

41

Boekhoudkundige proces Gebeurtenis

Boeking in journaal

Transfer naar grootboek

Gebruikers

Jaarrekening

Proef- en saldibalans

42

Proef- en saldibalans bv Groentje 30/09 Proefbalans Rek.nr.

Omschrijving

1111

Inbreng

20,000

20,000

1730

Lening

25,000

25,000

2400

Auto

2409

Auto – gecumul.afschrijvingen

3400

Voorraad

2,000

1,000

1,000

4000

Handelsvorderingen

5,000

2,000

3,000

4400

Handelsschulden

1,000

1,000

4900

Vooruitbetaalde huur

4,000

1,000

3,000

5500

Bank

47,000

18,000

29,000

6041

Kostprijs verkochte goederen

1,000

1,000

6100

Huur

1,000

1,000

6302

Afschrijvingen

1,000

1,000

7000

Omzet Totaal

Dt

Ct

Saldibalans

12,000

Dt

12,000 1,000

1,000

5,000 74,000

Ct

74,000

5,000 51,000

51,000

Officiële jaarrekening  Drie modellen   

Microvennootschappen: micro model (MIC) Kleine vennootschappen: verkort model (VKT) Grote vennootschappen: volledig model (VOL)

 Jaarrekening bestaat uit:   

Balans Resultatenrekening Toelichting

 Onderverdeling in rubrieken en onderrubrieken: 

Voorbeeld rubrieken:  



Voorraden en bestellingen in uitvoering Geldbeleggingen

Voorbeeld onderrubrieken: 

Voorraden en bestellingen in uitvoering – Voorraden – Handelsgoederen

 Balans wordt voorgesteld na resultaatverwerking  Resultatenrekening wordt voorgesteld met subresultaten 44

Schema van de balans Activa I. Oprichtingskosten Vaste Activa II. Immateriële vaste activa III. Materiële vaste activa IV. Financiële vaste activa Vlottende activa V. Vorderingen > 1 jaar VI. Voorraden en bestellingen in uitvoering VII. Vorderingen ≤ 1 jaar VIII. Geldbeleggingen IX. Liquide middelen X. Overlopende rekeningen Totaal der activa

Passiva Eigen vermogen I. Inbreng II. Herwaarderingsmeerwaarden III. Reserves IV. Overgedragen resultaat V. Kapitaalsubsidies VI. Voorschot aan vennoten op verdeling netto-actief Voorzieningen en uitgestelde belastingen VII.A. Voorzieningen VII.B. Uitgestelde belastingen Schulden VIII.Schulden > 1 jaar IX. Schulden ≤ 1 jaar X. Overlopende rekeningen Totaal der passiva

45

Schema van de resultatenrekening I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI.

Bedrijfsopbrengsten Bedrijfskosten Bedrijfswinst (Bedrijfsverlies) Financiële opbrengsten Financiële kosten Winst (verlies) van het boekjaar voor belasting Onttrekking aan (overboeking naar) de uitgestelde belastingen Belastingen op het resultaat Winst (verlies) van het boekjaar Onttrekking aan (overboeking naar) de belastingvrije reserves Te bestemmen winst (te verwerken verlies) van het boekjaar

46

Balans bv Groentje op 30/09 (voor resultaatverwerking) Activa     

Auto Voorraad Handelsvordering Bank Vooruitbetaalde huur

Totaal

Passiva 11 1 3 29 3

47



Inbreng Totaal eigen vermogen  Lening Totaal schulden

20 20 25 25

Totaal

45

Resultatenrekening bv Groentje voor september Opbrengsten

5

Kosten

-3

Kostprijs verkochte goederen

1

Huurkosten

1

Afschrijvingen

1

Resultaat (winst)

47

2

Afsluiting van de boekhoudperiode Onderscheid tussen:  Permanente rekeningen  Balansrekeningen (klasse 1 → 5)  Saldo op einde laatste dag boekhoudperiode = saldo bij begin eerste dag volgende boekhoudperiode  Tijdelijke rekeningen  Kosten, opbrengsten (klasse 6 → 7)  Saldo bij begin eerste dag volgende periode = 0  Saldo op einde laatste dag boekhoudperiode moet op 0 worden gebracht → resultaatverwerking Resultaatverwerking:  Vereenvoudigde werkwijze: direct via 7990 Samenvatting resultaat  Gedetailleerde werkwijze (volgens boekhoudwetgeving): indirect via rekeningen 69xx en 79xx 48

Resultaatverwerking bv Groentje (vereenvoudigde werkwijze) Dt Ct Dt Ct

Dt Ct

7000 Omzet

5,000

7990 Samenvatting resultaat 7990 Samenvatting resultaat

5,000 3,000

6041 Kostprijs verkochte goederen

1,000

6100 Huur

1,000

6302 Afschrijvingen

1,000

7990 Samenvatting resultaat 1400 Overgedragen resultaat

2,000 2,000

49

Proef- en saldibalans bv Groentje 30/09 Rek.nr. 1111 1400 1730 2400 2409 3400 4000 4400 4900 5500 6041 6100 6302 7000 7990

Omschrijving Inbreng Overgedragen resultaat Lening Auto Auto – gecumul.afschrijvingen Voorraad Handelsvorderingen Handelsschulden Vooruitbetaalde huur Bank Kostprijs verkochte goederen Huur Afschrijvingen Omzet Samenvatting resultaat Totaal

Proefbalans Dt Ct 20,000 2,000 25,000 12,000 1,000 2,000 1,000 5,000 2,000 1,000 1,000 4,000 1,000 47,000 18,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 5,000 5,000 5,000 5,000 84,000 84,000

Saldibalans Dt Ct 20,000 2,000 25,000 12,000 1,000 1,000 3,000 3,000 29,000

48,000

48,000

P e r m a n e n t T ij d e l ij k

Resultaatverwerking (detail) Winst

Overgedragen

Uitgekeerd

Dividenden (aan aandeelhouders) 6940 / 4710

Tantièmes (aan bestuurders) 6950 / 4720

Gratificaties (aan directie of personeel) 6960 / 4730

Reserves

Gewoon

Wettelijk 6920 / 1300

Preferent

Niet beschikbaar 6921 / 1310

Interim / Tussentijds

Belastingvrij 6921 / 1320

Pro rata temporis

Beschikbaar 6921 / 1330

Overgedragen resultaat 6930 of 7930 / 1400

51

Resultaatuitkering: juridische aspecten 1.

Beperking in de tijd   

Eenmaal per jaar Ter gelegenheid goedkeuring jaarrekening door algemene vergadering Uitzondering: toch uitgekeerd tijdens boekjaar a) Interimdividend  = voorschot op definitief dividend, uit winst lopend boekjaar  beslissing door raad van bestuur  ten vroegste 6 maand na afsluiting boekjaar, en met 3 maand tussenperiode b) Tussentijds dividend  = volwaardig dividend, uit uitkeerbare winst afgesloten boekjaar  beslissing door algemene vergadering  kan op elk moment van het boekjaar

2.

Wettelijke reserve (nv)   

3.

Elk jaar 5% van de uitkeerbare winst Tot wettelijke reserve = 10% kapitaal Dt 6920 Toevoeging aan de wettelijke reserve

Ct 1300 Wettelijke reserve Eigen vermogen 

Geen uitkering mogelijk als:



Nettoactief = totaal activa – voorzieningen – schulden

nettoactief < gestort kapitaal + niet-uitkeerbare reserves (-geactiveerde oprichtingskosten en kosten van onderzoek en ontwikkeling)

52

Resultaatverwerking (gedetailleerde werkwijze) Stel dat bv Groentje € 1,000 wenst uit te keren als dividend en de rest wenst over te dragen: Dt 6930 Over te dragen winst 1,000 6940 Vergoeding van het kapitaal 1,000 Ct 1400 Overgedragen winst 1,000 4710 Dividenden over het boekjaar 1,000 Indien er reeds uit een vorige periode overgedragen winst (verlies) zou zijn geweest, dan stijgt (daalt) het uitkeerbare bedrag: Dt 1400 Overgedragen winst xxx Ct 7900 Overgedragen winst vorig boekjaar xxx

53...