Umowy publicznoprawne (umowa administracyjna porozumienie administracyjne) a umowy cywilnoprawne jako formy działania organów administracji publicznej PDF

Preview

Summary

Umowa publicznoprawna umowa, umowa administracyjna, porozumienie administracyjne...

Description

Umowy publicznoprawne (umowa administracyjna/porozumienie administracyjne) a umowy cywilne jako formy działania organów administracji publicznej Umowa cywilnoprawna i p  orozumienie administracyjne są dwoma podstawowymi odmianami aktów dwustronnych stosowanymi przez administrację w zarządzaniu gospodarką państwową. Ich istotą jest kształtowanie stosunków prawnych na zasadzie względnej równorzędności stron. W przypadku aktów, o których mowa, stosunek prawny jest nawiązywany w drodze złożenia zgodnego oświadczenia woli przez co najmniej dwa podmioty. Stanowi to najważniejszą, wspólną cechę tych aktów.

Umowa cywilnoprawna Jej głównym zadaniem jest stworzenie stosunku prawnego między administracją publiczną a podmiotem prywatnym na zasadzie równorzędności. Jest to w pewien sposób odstępstwo od zasady władztwa w prawie administracyjnym. Administracja coraz częściej ma potrzebę stosowania niewładczych form działania, w których nie ma możliwości użycia formy aktu administracyjnego. Dlatego k.p.a w takich sytuacjach tworzy odesłania do Kodeksu Cywilnego. Jednak to rozwiązanie nie jest idealne, ponieważ nie podlega prawu administracyjnemu (w tym sądom administracyjnym), lecz cywilnemu. W przypadku zawarcia umowy gdzie stronami są obywatel i organ administracji publicznej nie można mówić o równości stron. Według A. Kubiak nigdy nie dojdzie do realnej równości stron, zawsze będzie fikcją, co w pewien sposób stoi w sprzeczności z jedną z podstawowych zasad prawa cywilnego (art. 353¹). Często w doktrynie zwraca się uwagę na potrzebę stworzenia instytucji umowy administracyjnej, która do dziś nie istnieje w czystej formie w polskim prawie administracyjnym. Jednak w pewnych obszarach jest zmuszona do zastosowania wyłącznie umowy cywilnoprawnej: - gdy uzyskuje pewne dobra i usługi w większości poddane ustawie o zamówieniach publicznych, - gdy pozbywa się pewnych dóbr - jednak są ograniczenia ze strony prawa administracyjnego, np. gmina nie może sprzedać nieruchomości po dowolnej cenie, lecz musi ją wyznaczyć biegły, - obszar na którym administracja świadczy, realizuje usługi publiczne - kultura, edukacja, komunikacja. Najczęściej stosowane są umowy adhezyjne (administracja przedstawia warunki, a kontrahent albo ją zawiera albo nie) Porozumienie Forma za pomocą której podmioty administracji publicznej podejmują współdziałanie przy realizowaniu zadań administracji publicznej i wspólnie realizują część lub całość swoich kompetencji. W przeciwieństwie od umowy cywilnoprawnej ma pewne granice zastosowania (granice kompetencji organów administracji). Porozumienie ma charakter wewnętrzny a jego wpływ na zewnątrz jest bardzo ograniczony. Rodzaje porozumień: 1. Porozumienie komunalne

2. Porozumienia o wykonanie zadań z zakresu administracji rządowej 3. Porozumienie organu administracji rządowej powierzającego jednostce samorządu terytorialnego prowadzenie jakiejś instytucji państwowej 4. Porozumienia dotyczące powierzania zadań jednostek samorządu terytorialnego innym takim jednostkom 5. Porozumienie dotyczące koordynacji realizacji zadań jednostek samorządu terytorialnego przez związek metropolitalny 6. Kontrakt regionalny i wojewódzki 7. Porozumienia dotyczące powierzania funkcji reprezentowania Skarbu Państwa w postępowaniach administracyjnych i sądowych. Sporną kwestią w porozumieniach jest fakt że w drodze zawierania porozumienia nie można przenieść kompetencji dotyczących wydawania aktów prawa miejscowego , wyjątkiem mogą być indywidualne akty administracyjne. Dodatkowo nie można przekazać kompetencji organu odwoławczego ponieważ każde porozumienie nie tworzy nowych zadań publicznych tylko zmienia ich sposób realizacji. Stronami porozumienia z reguły są jednostki samorządu terytorialnego w myśl ustawy o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim oraz ograny administracji rządowe. Podstawowe cechy porozumienia to : rozmowy i negocjacje pomiędzy stronami podjęcie uchwał przez właściwe organy stanowiące stron - zawierania porozumień przez właściwe organy wykonawcze stron publikacja porozumień. Treść porozumienia ma charakter ustrojowy , oznacza że nie stosuję się konkretnie podstawy prawnej do podejmowania przez strony działań . W myśl art. 13 pkt 6 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych publikacja porozumień ma znaczenie informacyjne , gwarancyjne zapewniające bezpieczny obrót prawny . Zawarcie porozumień wymaga uprzedniej uchwały organów stanowiących o wyrażeniu zgody na Zawarcie porozumienia i jego ogłoszenia. Porozumienia administracyjne stanowią prawna formę działania administracji podejmowaną w różnych zakresie , trybie , powiązane z czynnościami wywierającymi skutek prawny lub czynnościami materialno – technicznymi

Umowa cywilnoprawna

Umowa publicznoprawna

Podmioty

organ administracji publicznej podmiot prywatny

organ administracji publicznej - organ administracji publicznej

Przedmiot umowy

cywilnoprawny przedmiot umowy

strefa prawa publicznego

Sądy

powszechne

administracyjne

Umowa administracyjna Wzorem którym kieruje się doktryna jest niemiecka umowa administracyjna. Dzieli się ona na dwa typy: - koordynacyjnoprawną - równość podmiotów, najczęściej organy administracji publicznej, przypomina najbardziej polskie porozumienie administracyjne - subordacyjnoprawną nierówność organów, najczęściej organ administracji publicznej i podmiot prywatny ← najbliższe polskiej teorii umowy administracyjnej Zasadniczo w polskim prawienie istnieje “czysta forma” umowy administracyjnej. Mimo wstępnego projektu przy okazji nowelizacji k.p.a nie została wprowadzona. Podstawowe cechy, którymi powinna się charakteryzować konstrukcja teoretyczna umowy administracyjnej: 1. powinien ją zawierać podmiot administracji publicznej na podstawie posiadanej kompetencji, 2. w ramach realizacji zadań publicznych, 3. spory powstałe na tle umowy administracyjnej powinny zaś zostać poddane kognicji sądów administracyjnych. Jakkolwiek ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie do polskiego systemu prawnego umowy administracyjnej, to wiele z już funkcjonujących na gruncie polskiego prawa umów ma pewne cechy, które przynajmniej w części przypominają umowę administracyjną opisaną powyżej. Taka umowa administracyjna de lege lata dotyczy relacji: administracja publiczna – obywatel i jest zawierana w związku z realizacją zadań publicznych. De lege ferenda zawieranie umowy administracyjnej powinno podlegać kontroli sądów administracyjnych, ponieważ zapewniłoby to obywatelowi odpowiedni poziom ochrony prawnej. Tym samym umowa administracyjna byłaby właściwą formą prawną działania administracji publicznej, gdyż polepszałaby sytuację prawną obywatela....