Infusen - Samenvatting powerpoint en leertekst PDF

Preview

Summary

Samenvatting powerpoint en leertekst...

Description

Zorgthema 4: Medicatie en invasieve handelingen

INFUSEN

Infusen Inleiding Een infuus is het toedienen van vocht, voedingsstoffen en geneesmiddelen langs de parenterale weg. We kennen verschillende perifere toedieningswegen: - Arm - Hand - Voet - Cranieel (op het hoofd)

Algemene doel (aanwijzingen) om een infusie te plaatsen -

Afwijking in volume en samenstelling herstellen Normale voedingsbehoefte verzekeren Desintoxicatie Medicatietoediening Preventief Diagnostisch hulpmiddel

Soorten oplossingen We kunnen infusen indelen volgens: - de osmotische druk - de samenstelling

Volgens de osmotische druk Osmose = het passief transportproces van moleculen door een half doorlaatbare wand (semipermeabel). Hierbij gaat het over het verplaatsen van watermoleculen in een tweerichtingsverkeer. Het water verplaats zich van een kleine naar een grote concentratie opgeloste stoffen. Osmotische druk is de kracht waarmee osmose werkt. Deze kracht is afhankelijk van: - de aard van het oplosmiddel - de concentratie van de opgeloste stof - de temperatuur verschillende oplossingen binnen de osmotische druk: we hebben verschillende oplossingen: - isotone oplossing - hypertone oplossing - hypotone oplossing - colloïdale oplossing op de infuuszak staat er altijd vermeld wat voor oplossing het is!

1

Zorgthema 4: Medicatie en invasieve handelingen

INFUSEN

isotone oplossing: Hierbij is de osmotische druk van de oplossing gelijk aan de osmotische druk van het bloed. De druk is dan 300 milli osmol/ liter (normale druk). Deze oplossing kan gebruikt worden om medicatie toe te dienen via IV, IM, SC, ID,… Hypertone oplossing: Hierbij is de osmotische druk van de oplossing groter dan de osmotische druk van het bloed. Het water uit de ‘cel’ komt in de bloedbaan terecht waardoor de cellen kunnen gaan krimpen. Je kan medicatie toedienen die een hypertone oplossing hebben. Maar deze enkel traag en intraveneus toedienen nooit IM, SC, ID,… dit kan cel beschadiging geven. Hypotone oplossing: Hierbij is de osmotische druk van de oplossing groter dan de osmotische druk van het bloed. Het ‘water’ uit de bloedbaan komt in de cel terecht waardoor de cellen kunnen barsten, hemolyse. Colloïdale oplossingen: Dit zijn iso-visceuze of macromoleculaire oplossingen Hierbij is er een osmotisch drukverschil tussen het plasma en het weefsel door plasmaeiwitten. Het vocht in de ader gaat stijgen! Je moet de colloïdale oplossingen altijd intraveneus geven ter ondersteuning van het circulerende volume.

Volgens de samenstelling Er kunnen verschillende samenstellingen zijn van een infuusinhoud: - elektrolyten met of zonder calorieën aanvoer - suikeroplossingen zonder elektrolyten - alkaliserende en verzurende oplossingen - eiwitoplossingen - vetoplossingen - colloïdale oplossingen Elektrolyten met of zonder calorieën aanvoer De elektrolyten met calorieën is een isotone oplossing. - Glucose 5% in NaCl 0,9% De elektrolyten zonder calorieën kunnen zowel isotoon al hypertoon zijn. - NaCl 0,9% = isotoon - NaCl 3% - 5% = hypertoon Suikeroplossingen zonder elektrolyten Verschillende oplossingen: - Invertsuiker 5% = isotoon - Glucose 10% = hypertoon - Mannitol 15% = hypertoon 2

Zorgthema 4: Medicatie en invasieve handelingen

INFUSEN

Alkaliserende en verzurende oplossingen Hierbij is er een nauwgezette controle nodig! Alkaliserend bij acidose: - Natriumbicarbonaat 1,4% = isotoon Vetzurend bij alcalose - Ammoniumchloride 2,14% = hypertoon Eiwitoplossing Een eiwitoplossing wordt gegeven bij pypoproteïnemie en bij weefselherstel. Er kunnen verschillende nevenwerkingen voordoen bij een eiwitoplossing: - Koort - Nauseau, braken - Hoofdpijn - Verstoorde glycemie - Hypokaliëmie Aandachtpunten voor een verpleegkundige: - Medicatie nooit toevoegen bij een eiwitoplossing - Donker bewaren in een glazen fles - Strikte inloopsnelheid bewaren - Sterke concentraties toedienen via centrale toedieningswegen Vetoplossingen Er zijn verschillende indicaties voor een vetoplossing te gebruiken: - Bij een groot aantal calorieën in een kleine volume isotone oplossingen - Meest rendabele energiebron - Aanvoer essentiële vetzuren Verschillende contra indicaties: - Allergie - Stollingsstoornissen - Leverinsufficiëntie Bij een vetoplossing kunnen ook verschillende nevenwerkingen optreden: - Koorts - Malaise - Spierpijn Aandachtspunten voor een verpleegkundige bij het toedienen: - Maximum 1l over 24 uur toedienen - Nooit medicatie toevoegen - Een vetoplossing kan perifeer toegediend worden - Progressief verhogen

3

Zorgthema 4: Medicatie en invasieve handelingen

INFUSEN

Colloïdale oplossing Er zijn verschillende indicaties: - Preventie of behandeling van een shock - Het verbeteren van de (micro) circulatie - Het verminderen van aaneenklontering van rode bloedcellen

Plaatsen van perifeer infuus Materialen De verpakking van de infuuszak kan zowel harde als zacht plastiek zijn of uit glas bestaan. Op de infuuszak staat steeds het volgende vermeld: - Aard van de vloeistof - Hoeveelheid - Samenstelling - Osmolariteit - Vervaldatum - Graduatie Toedieningssysteem: infuusset Een infuusset bestaat uit: - Insteekpunt voor in de infuuszak - Druppelteller - Druppelkamer - Leiding - Naaldhouder - Rolklem - Bijspuitpunt Bij een infuusset kunnen we ook nog hulpstukken gebruiken zoals een verlengleiding en een 3-weg kraan. Er zijn verschillende regelsystemen: - Mechanische debietregelaar - Elektronische debietregelaar Een infuusset bevat ook verbandmateriaal!

Aderkeuze Hetzelfde al bloedafname maar NIET in de elleboogplooi! Aandacht geven aan: - Recht en linkshandig zijn - Pacemaker - Bewegingsvrijheid

Inloopsnelheid regelen Druppels/ minuut Inloopsnelheid is: 4

Zorgthema 4: Medicatie en invasieve handelingen

INFUSEN

- Druppels/ minuut Nodig voor controle van de debietregelaar, manuele regeling met de klem. Formule: Aantal druppels/ minuut =

Totaal volume x aantal druppels Tijdsduur x 60

Aantal druppels => verpakking!

Milliliter/ uur = nodig voor de debietregelaar Formule: Aantal ml/ uur =

Totaal volume tijdsduur

Verpleegkundige aandachtspunten bij het infuus -

Dokters voorschrift Controle vloeistof en materiaal Steriliteit Controle inloopsnelheid Patiënteneducatie Regelmatige controle Lucht in leiding mag niet Gesloten systeem Traag inspuiten

Complicaties bij een infuus Lokale complicaties: - Zwelling: pijn, koud aanvoelen, blinkende huid - Hematoom: blauwe, pijnlijke gezwollen punctiestreek - Lokale ontsteking (tromboflebitis): rubor, calor, tumor, dolor - Zenuwbeschadiging: pijn, tintelingen Systemische complicaties: - Overvulling of ondervulling - Anafylactische reactie of shock - Embolie: lucht of klonterembool Preventie luchtembolie: - Lucht verwijderen uit leidingen - Verbindingen goed bevestigen Preventie klonterembolie: - Trendlenburg op linker zijde - Parameters controleren - Arts verwittigen

5

Zorgthema 4: Medicatie en invasieve handelingen

INFUSEN

Als het infuus niet loopt Als het infuus niet loopt kan dit verschillende oorzaken hebben: - Vena-irritatie - Lege infuuszak - Geknikte leiding - Als er geen luchtinlaat is bij een glazen fles - Verstopte katheter - Infuuspomp die niet werkt - Katheter tegen venawand

Bijzondere patiëntengroepen Pediatrische patiënten - Fijne en korte naalden of katheters - Extra fixeren - Bewaken van inloopsnelheid Geriatrische patiënten - Fijne en broze aders - Kwetsbare huid - Regelmatig controleren

6...