Leukoplakia - notatki z książki DIAGNOSTYKA I LECZENIE CHORÓB BŁONY ŚLUZOWEJ JAMY USTNEJ PDF

Preview

Summary

notatki z książki DIAGNOSTYKA I LECZENIE CHORÓB BŁONY ŚLUZOWEJ JAMY USTNEJ...

Description

Leukoplakia Dosł. biała płytka"

Definicja WHO „Biała plama lub tarczka na błonie śluzowej jamy ustnej, która nie może być usunięta przez pocieranie oraz nie może być sklasyfikowana klinicznie jako inna jednostka chorobowa, która nie jest związana z żadnym innym czynnikiem etiologicznym poza paleniem tytoniu”" ETIOLOGIA

pogrubienie warstwy kolczystej nabłonka - akantoda, najprawdopodobniej pod wpływem czynnika drażniącego" GRUPY WYSOKIEGO RYZYKA

- Palacze," - Osoby często jedzące ostre i gorące pokarmy" - Alkoholicy" OBRAZ KLINICZNY

Wykwit pierwotny: plama" Biała, wyraźnie ograniczona, nie dająca się usunąć plama" Nie znika przy naciągnięciu błony śluzowej - jak w leukodemie" Zróżnicowany obraz ulega zmianom pod wpływem czasu" LOKALIZACJA

Błona śluzowa policzka okolicy kąta ust, warga dolna, podniebienie, język" Groźne lokalizacje:"

- dno jamy ustnej i trójkąt zatrzonowcowy - blisko naczynia krwionośne, w razie neoplazji szybkie przerzuty, "

- boczne powierzchni nasady języka - są późno wykrywane" KLASYFIKACJE

Czynnik etiologiczny" - Odczynowa - palenie tytoniu - głównie, alkohol połączony z tytoniem, promieniowanie UV - zmiany na czerwieni wargi dolnej" - Idiopatyczna (groźniejsza)" Kliniczna" - Homogenna - jednorodna plama, brak cech dysplazji, cienka, gładka, na błonie śluzowej policzków, okolice kąta ust, na wardze dolnej" - Niehomogenna " • I faza: gruba, popękana; " • II faza: brodawkowata, plamista - obecne grzybnie C.albicans" • III faza: erytroleukoplakia, cętkowana leukoplakia - pojedyncze ogniska erytroplakii" OLEP VAN DER WAALA " L – wielkość: L1 – pojedynczy wykwit lub każdy z mnogich mniejszy niż 2cm" L2 – między 2 a 4 cm" L3 – większy/większe niż 4 cm" Lx – nieokreślona"

Strona 1 z 3

P – obraz histopatologiczny - P0 – bez dysplazji" - P1 – z dysplazją" - Px - nieokreślona" C - obraz kliniczny - Homogeny" - Niehomogenny" Zaawansowanie Stopień I – L1P0" Stopień II – L2P0" Stopień III – L3P0, L1P1, L2P1" Stopień IV - L3P1" RÓŻNICOWANIE

- Grzybice - rzekomobłoniasta - Liszaj płaski – typ i umiejscowienie wykwitów, obraz histologiczny, siateczka na policzkach i języku"

- Rogowacenie spowodowane tarciem – w linii zgryzu lub miejscu parafunkcji , może ustąpić po usunięciu czynnika drażniącego

- Znamię białe gąbczaste – dziedziczne, obraz histologiczny" - Leukoedema - „znika” po naciągnięciu błony śluzowej" - Linea alba Leukoplakia podniebienia twardego u palaczy – stomatitis nicotina palati Lokalizacja: podniebienie: zaczopowane gruczoły ślinowe ze zmianami zapalnymi wypukłe z czerwonym środkiem, w miejscach przylegania płyty lub łącznika protezy błona śluzowa może być niezmieniona" RYZYKO TRANSFORMACJI NOWOTWOROWEJ

-

2-5% w ciągu 10lat" znacznie wyższe w przypadku erytroplakii i erytroleukoplakii" Z czasem zwiększa się ryzyko zezłośliwienia" Możliwy współudział onkogennych podtypów wirusa HPV (w tym HPV16 i HPV18)"

Żadna zmiana o charakterze leukoplakii nie może być lekceważona ponieważ nie można przewidzieć kiedy ulegnie zezłośliwieniu" ROZPOZNANIE

- obraz kliniczny" - badanie histopatologiczne - wykluczanie dysplazji" • Gdy leukoplakia niehomogenna" • Gdy l.homogenna u osób niepalących" • Jeśli po zaprzestaniu palenia zmiany nie ustępują" OBRAZ HISTOPATOLOGICZNY" Brak cech jednoznacznie określających obecność leukoplakii, może być opisana jako:" - Hyperkeratoza - nadmierne rogowacenie" - Akantoza - pogrubienie warstwy kolczystej nabłonka" - Przewlekły stan zapalny - nacieki limfocytarne - w niehomogennej" - Dysplazja"

Strona 2 z 3

W diagnostyce oraz w wyborze miejsca do pobrania wycinka do badania histopatologicznego pomocne może być wybarwienie zmian np. roztworem błękitu toluidyny oraz obejrzenie zmiany w świetle niebieskim np. VELscope Vx, ViziLite Plus" LECZENIE ALGORYTM

- Całkowita eliminacja tytoniu - usunięcie przyczyny, edukacja pacjenta" - Jeśli nastąpiło wyleczenie: obserwować" - Jeśli nie: biopsja: jeśli zdiagnozowano zmianę: włączyć odpowiednie leczenie, jeśli

brak zmiany i znaczna dysplazja - usunąć niezwłocznie, jeśli brak zmiany i brak dużej dysplazji - usunąć jeśli to możliwe"

Leczenie chirurgiczne - wycięcie zmiany - można" - terapia fotodynamiczna (ALA - kwas aminolewulinowy+laser diodowy) - gdy bardzo rozległa zmiana" - laseroterapia " Leczenie zachowawcze - jeśli leukoplakia homogenna lub jeśli po zaprzestaniu palenia poprawa" - witamina A" - Terapia przeciwgrzybicza" MINIMALNA INTERWENCJA ANTYNIKOTYNOWA

Zasada pięciu P" - Pytaj (o nałóg)" - Poradź (zaprzestanie)" - Pamiętaj (o ocenie chęci)" - Pomagaj (pacjentowi)" - Planuj (wizyty kontrolne)"

Strona 3 z 3...