Samenvatting farmaceutischechemie I 2 PDF

Preview

Summary

Perfecte samenvatting van alle hoofdstukken...

Description

Tasnim Mouazen

Samenvatting farmaceutische chemie I Halogenen Naam Natriumfluoride (NaF)

Zoutzuur (HCl)

Natriumchloride (NaCl)

Chloorgas (Cl2)

Na-hypochloriet (NaOCl)

Voorkomen/ Bereiding -Ertsen en mineralen (fluoriet, cryoliet) -bereiding uit fluoriet en NaF

Kenmerken

Oplosbaarheid

Wit poeder

Water (alkalifluoriden)

-Methode van Leblanc -Methode van Hargrèvre -verbranding van Cl2 iav H2 en C -Zeezout en mijzout -omkristallisatie zeezout -zuiveren met Na2CO3 -oxidatie HCl (LMnO2/O2) -Elektrolyse NaCl

Zuivere toestand is een gas, daarom wordt een oplossing gebruikt (geconcentreerd en verdund)

Geelgroen gas

water (partiële dissociatie)

-

Reagens antisepticum

-elektrolyse NaCl -Oxidatie HCl

-Geelachtige oplossing -chloorruikend -alkalisch reagerend

water

-

-Wit kristalijn poeder -zoute smaak

water, niet alchohol

Toepassingen -

plastics (teflon) organofluoroverbindingen; koeltechniek en drijfgas in spuitbussen - F- begunstigt therapeutische activiteit GM bij de synthese - Beschermen tegen cariës, w toegevoegd in tandpasta en drinkwater (fluorose indien teveel) - Anti-stollingsmiddel (CaF2 voorkomt stolling) -reagens

-

water

-

ontsmettend ontsmettend van drinkwater en zwembaden oplossen van dakinwater geeft NaOCl Sterk oxidans Antisepticum Onkruidverdelger (NaCLO3)

water

-

Reagens in watervrij milieu

K-chloraat (KCLO3)

-elektrolyse KCl

Perchloorzuur (HCLO4)

-elektrolyse NaCl

Broom (Br2)

-Kubierschky apparaat

-Wit kristalijn poeder/ kleurloze kristallen -ontploft bij droogwrijven met oxideerbare stof -kleurloze vloeistof -sterkste zuur -sterk oxidans -rood/bruine vloeistof -giftige dampen

Fysiologische oplossing (0,9% NaCl in water) Isotonische oplossingen voor oogdruppels/inspuitingen

Niet water

1

Tasnim Mouazen Hypobromiet (BrO-) en bromaat (BrO-3) Kaliumbromide (KBr)

Natriumbromide (NaBr)

Iodine (I)

Dismutatie

-wit poeder -oertiterstof

water

-

Sterk oxiderend bromometrie

-Kubierschky -Dismutatie -Directe vorming BrIdem KBr

-wit kristalijn poeder/ kleurloze kristallen -zoute smaak

Water, weinig in alcohol

-wit poeder -hygroscopisch

Water

-

Kalmerende werking Reagens Organisch gebonden aan GM zoals pijnstillers maar accumuleren door lage halfwaardetijd (bromisme)

-grijsviolette brosse lamellen (metaalglans); vaste stof -prikkelende geur -vervluchtigt langzaam bij kamerT

-Zeer moeilijk in water -alcohol (bruin) en chloroform (violet) -makkelijk in Ioplossingen(I3-) Water, glycerol en alcohol

-

Antisepticum voor lokaal uitwendig gebruik Lugoloplossing (oplossing van KI en I2), inwendig gebruik Complex van I2 met povidone, is een antisepticum in oplossing (zalm, gel)

-uit as van zeewier en petroleumputten -uit chilisalpeter

Jood (I2)

Kaliumjodide (KI)

Natriumjodide (NaI)

-dismutatie -Fe-poeder

Idem KI

-wit poeder/kleurloze kristallen -reukloos -bewaren buiten licht en vocht zodat KI niet oxideert -bruine glazen fles -2 weken houdbaar, geen bewaarmiddel -idem KI -hygroscopisch (dessicator)

-

-

-

Idem KI

-

Voor werking schildklier (aan zout, water, brood toevoegen voor mensen in oa de bergen) Behandeling chronische bronchitis Schildklier tegen radioactief afval dat bij een kernramp vrijkomt beschermen (KItabletten) Oogdruppels tegen cataract Idem KI

Groep 16: O, S, Se Naam Zuurstof (O2)

Voorkomen/ Bereiding -gefractioneerde destillatie vloeibare lucht -elektrolyse alkalische oplossing -inwerking water op peroxiden -KCLO3

Kenmerken

Oplosbaarheid Toepassingen

-gas -kleur-,geur- en smaakloos -bewaren onder hoge P in de vloeibare toestand (witte band)

water

-

-

Bij verstikking, verdrinkingen, astma, COPD Chirurgische ingrepen Carbogeen mengsel, prikkelt ademhalingsstelsel

2

Tasnim Mouazen Water voor injecties en gezuiverd water Waterstofperoxide (H2O2)

Natriumperboraat (NaBO3 . 4H2O) Zwavel (S)

-destillatie -desionisatie -omkeerosmose -elektrolyse verdunde H2SO4 -Riedl-Pfleiderer procédé

-vloeistof -bewaren in glazen flessen -oplossing -kleur- en geurloos -bewaren in PETflessen met stabilisator -wit poeder -geel poeder -reuk en smaakloos

Sulfieten (SO32-) en bisulfieten (HSO3-)

-aardgas en petroleum (Clausproces) -vulkanen -lichaam (AZ) -Fransch-proces Met zwaveldioxide

Natriummetabisulfiet (Na2S2O5)

-verdamping HSO3-

-wit kristalijn poeder -Lichte SO2-geur

Natriumthiosulfaat (Na2S2O3 . 5H2O)

-met gesublimeerd gewassen S en Na2SO3

-doorzichtige kleurloze prismatische kristallen -zout/bitter -etsend -hygroscopisch -wit poeder -anhydraat is hygroscopisch -oranje/bruin-rood poeder

Zwavelzuur (H2SO4) (95-100,5 % m/m) Natriumsulfaat (Na2SO4) Seleniumdisulfide (SeS2)

-Leblanc procédé

Uit sulfide ertsen (pyriet)

Water (ontbinding) -niet water -moeilijk olie -wel CS2

-

solvens

-

bloedstelpend ontkleuren haren antisepticum wonden, keel/mond (0,3%, verdund) -reductans/oxidans ontsmettingsmiddel in tandpasta met CaCO3 acné haarverlies ontharingsmiddelen schurft

-

-

Water, bisulfiet w gevormd -water -kristalwater bij 49°C

-

reducerende stof bewaring vlees en voedingsmiddelen Antioxidans in GM reducernde stof bewaarmiddel voeding

-

anti-oxidans, heeft reducerende eigenschappen uitwendig tegen schimmels antidotum CN- vergiftiging reagens

Kristalwater bij 33°C

-

laxeermiddel droogmiddel in labo’s

Niet water

-

in glutathion peroxidase in shampoo tegen seborrhea

Groep 15: N, P, As, Sb, Bi Naam Stikstofgas (N2)

Ammonia (NH4OH) (25-30 % m/m)

Voorkomen/ Bereiding -lucht (4/5 N2) -natuur: proteinen, salpeterzuur -gefractioneerde destillatie vloeibare lucht -stikstof uit de lucht en

Kenmerken

Oplosbaarheid

-smaak en reukloos gas (inert) -in stalen gasflessen bewaren (zwarte stop)

-heldere, kleurloze vloeistof

Toepassingen -

Water en alcohol

-

bewaring van oxideerbare stoffen milieu voor gehaltebepalingen zonder zuurstof

prikkelend voor zenuwstelsel

3

Tasnim Mouazen

Ammoniumchloride (NH4Cl) Distikstofoxide (N2O)

Natriumnitriet (NaNO2)

Salpeterzuur (HNO3)

Kaliumnitraat (KNO3)

waterstofgas uit elektrolyse -nevenproduct van Solvayprocéde -verhitting ammoniumnitraat

-reductie van chilisalpeter

-recuperatie van Leblanc procedé -uit N2 enO2 -oxidatie van NH3 (pt katalysator) -uit ammoniak met O2 -chilisalpeter met warme KCl -kristallisatie van KNO3

Witte fosfor (P)

-beenderen en tanden -erts (apatiet) - uit calciumfosfaat

Rode P

-uit trage verwarming van witte P -oxidatie van Pdampen -calciumfosfaat

Orthofosforzuur (H3PO4)

Natriumdiwaterstof -fosfaat dihydraat (NaH2PO4 . 2H2O)

-uit calciumfosfaat -uit fosforzuur

NatriummonowaterStoffosfaat dodecahydraat (Na2HPO4 . 12H2O)

idem

-verstikkende geur -wit kristalijn poeder -reukloos

Water (zuur, ph=6)

-kleurloos gas -licht zoete smaak en geur -blauwe stop

-

-witgeel poeder/kristallen -zoute smaak

Water (alkalisch)

- 68-70 % m/m HNO3 -heldere kleurloze vloeistof

water

-wit kristalijn poeder/kleurloze kristallen -reukloos, fris en prikkelend -wit/geel -onaangename geur dmv blootstelling luct -lichtgevend in duisternis -giftig -rood poeder -niet giftig -niet fosforescerend -heldere, kleurloze, stroperige, corrosieve vloeistof -oplossing w vast bij lage T -wit poeder/kleurloze kristalllen -reukloos

Water en beter kokend water

-

-niet water -wel CS2, benzeen en oliën

-

-onoplosbaar in geen enkel solvens Water en alcohol

-

-kleurloze doorschijnende kristallen -efflorescent

-

-

tonicum

-

Versterkend middel ZS geen oxiderende eigenschappen oplossing aanzuren in buffersystemen aanzuren urine laxeermiddel bakpoeder

-

laxeermiddel

-Water (zure reactie) -zeer moeilijk in alcohol -water (alkalische 9,2) -niet in alcohol

aanzuren urine diureticum expectorans, kleine dosis anestheticum (enige), lachgas voor kortstondige ingrepen pijnstillend bij bevalling snel verlichten van de pijn bij myocard infarct bewaarmiddel vleeswaren (pekelen) bewaren rode kleur vlees relaxatie gladde spieren antidotum CN- vergiftiging

4

Tasnim Mouazen Calciumwaterstoffosfaat dihydraat (CaHPO4 . 2H2O)

idem

-wit kristalijn poeder -kleurloos

Arseen (As)

-in ertsen van Fe en Pb -Arsenopyriet (AsFeS) -haren en nagels mens -uit arsenopyriet

-zwaar metaal - OT: As3+ en As5+

-uit ertsen (Bi2O3) -uit ertsen met metallisch Bi bereiden -uit bisubnitraat

-metallisch aspect -roosachtige lamellen

-inwerking van HNO3 op Bi

-wit poeder -reukloos

Arseentrioxide (As2O3) Bismuth (Bi)

Bi-subcarbonaat

Bi-subnitraat

-wit kristalijn poeder/witte stukken

-wit poeder -reukloos

-niet water en alcohol -wel verdunde zuren

-kokend water -glycerol, HCl, NaOH

-

Ca en P bron bij zwangerschap, lactatie en Ca-deficiëntie

-

-

Amfoteer voor metallische en niet metallische eigenschappen kankerverwekkend

-

Trisenox Anti-tumoraal

-

-niet water, alcohol of ether -wel minerale zuren (opbruisen) -niet water, wel zuren

-

Antacidum (kleine dosis) Adsorbens bij diarrea (grote)

-

Idem

Groep 14: C en Si Naam Koolstof (C)

Koolstofdioxide (CO2)

Alkali en aardalkali -carbonaten (Na2CO3)

Voorkomen/ Bereiding -overal in dier en plantenweefsels -pyrogenatie -wassen met HCl en water

Kenmerken

Oplosbaarheid

-zwart licht poeder -reuk- en smaakloos

-onoplosbaar in geen enkel solvens

-uit calciumcarbonaat -alcoholische gisting -verbranding van oliën

-kleur en geurloos gas -gasflessen met grijze stop

- water (zuur)

Toepassingen -

-

-kunnen goed tegen warmte (aardalkali ontleden bij lagere T) -geen verandering bij opwarmen

-Alkali: water -aardalaki: niet water

-

Bij maag en darmstoornissen Bij intoxicatie Gaskmaskers Ontkleuringsstof industrieel Carbogeen, het adehmhalingscentra worden bij verstikking geprikkeld Vast CO2 tegen verstikking blusmiddel

5

Tasnim Mouazen

Bicarbonaten (NaHCO3)

Natriumcarbonaat mono- en decahydraat (Na2CO3) Natriumbicarbonaat (NaHCO3)

-Solvayprocédé

-uit Na2CO3

-reageren alkalisch op FF -met zuren wordt er CO2-gas gevormd -vormen neerslag met oa magnesium -T-onbestendig -vorming van CO2gas met zuren -geen neerslag met oa magnesium -bij stijging van T is er minder neerslag -reageren niet alkalisch met FF -bij verwarming ontbinding -wit kristalijn poeder/kleurloze kristallen -wit kristalijn poeder -reukloos

oplosbaar

-

-water (alkalische reactie) -niet alcohol

-

Weinig therapeutisch nut Zalven voor schilferende huidziekten

-water (zwak alkalisch) -niet alcohol

-

Prikkeling maagzuursecretie Neutralisatie zure reactie maagsap Galenische hulpstof bruistabletten Antacidum in Gaviscon

-

Kaliumbicarbonaat (KHCO3)

-Solvayprocéde -suikerbietresten gloeien

Silicaten

Talk

-natuur, als silicaten zoals kwarts en kiezelsteen -steun- en bindweefsel -natuurlijk product

Mg-trisilicaat

-uit alkalisilicaat

Bentoniet

-natuurlijke kleisoort

-wit kristalijn poeder -reukloos -zwak zoute en loogachtige smaak

-wit poeder -licht en homogeen -voelt vettig aan -wit poeder

-grijs/geelachtig poeder Fijn homogeen

-

-enkel alkalisilicaten in water, de rest niet

-

- niet water

-

-niet water en alcohol -wel verdunde zuren en alkaliën -niet water

-

-

Deshydraterende stof Babypoeder

Adsorbens bij bepaalde vergiftigingen Cosmetica

6

Tasnim Mouazen

Siliconen

-inwerking Cl2 op zand

Simeticon

-incorporatie van silica in polydimethylsiloxaan

-zwelt op iav water -viskeuze vloeistof -hittestabiel

-viskeuse vloeistof -grijswit en opalescent

-niet water -matig oplosbaar in alcohol, aceton en ether

-niet water, ethanol en methanol -deels met etylacetaat en methyleenchloride

-

oa emulgator in emulsies

-

smeermiddel zalven die contact met water voorkomen poreuze stoffen ondoordringbaar maken antischumproduct antischuimproduct symptomen overmaat darmgassen bestrijden

-

Groep 13: B en Al Naam Orthoboorzuur H3BO3

Borax (Na2B4O7 . 2H2O)

Aluminiumsulfaat (Al2(SO4)3 . xH2O)

Aluin (ALK(SO4)2 . 12H2O)

Voorkomen/ Bereiding -vulkanische streken, uit ruw H3BO3 -natuurlijke ertsen (boraten) -uit borocalciet

Kenmerken

Oplosbaarheid

-wit kristalijn poeder -vettig aanvoelende schilfers -stoomvluchtig

-kokend water (zwak zuur) -alcohol -glyverol

-zuiveren en omkristalliseren ruw product

-wit kristalijn poeder/kleurloze kristallen

-water -kokend water (zeer goed) -glycerol (vorming H+) -water -beter in warm water -niet alcohol -water -kokend water -glycerol -niet alcohol

-silicaten (kaolien, veldspaat, cryoliet, bentoniet,bauxiet) -uit bauxiet -verhitting van kaliumsulfaat en aluminiumsulfaat

Aluminiumchloride (AlCl3 . 6H2O)

-uit aluminiumhydroxide

Gehydrateerd aluminiumoxide, algedraat (Al(OH)3)

-uit ammoniumcarbonaat

-kleurloze glanzende kristallen

-korrelig poeder -kristalijn doorschijnende kleurloze massa -reukloos -smaak samentrekkend -wit/lichtgeel kristalijn poeder -vervloeiend -wit amorf poeder

-water -alcohol -glycerol -niet water -wel alkalisch midden -verdunde zuren

Toepassingen -

-

-

zwak antisepticum (Boorzuurvaseline) spoeling wonden en slijmvliezen

mondbaden (4% oplossing in water, 1012% in glycerol) idem boorzuur

-

samentrekkende werking, uitwendig gebruik

-

adstringerende werking, vormt neerslag met eiwitten dat een beschermende laag is tegen bacteriën tegen zweten mondbaden adstringerend transpiratieremmend

-

maag en darmstoornissen (dmv adstringerende eigenschappen en vermogen absorberen HCl)

7

Tasnim Mouazen

Groep 12: Zn Naam Zink (Zn)

Zinkchloride (ZnCl2) Zinksulfaat hepta, hexa, mono (ZnSO4 . xH2O)

Voorkomen/ Bereiding -ertsen -smithsoniet gloeien -zinkblende roosteren -uit zinkiet -gloeien smithoniet -uit metallisch Zn -roosteren zincblende -uit zink en zinkiet

Kenmerken

Oplosbaarheid

Toepassingen

-vergroten hardheid van andere metalen

-

-wit kristalijn poeder -vervloeiend -wit kristalijn poeder/ doorschijnende kristallen -verwerend

-water -alcohol -glycerol -water -niet alcohol

-

-

Zinkoxide (ZnO)

-zinkdampen verhitten -uit natriumcarbonaat

-wit/zwakgeel zacht, amorf en licht poeder

-niet water -niet alcohol -verdunde minerale zuren -alkaliën (zinkaat-ion)

-

Zn korrels of poeder Vormen van legeringen (messing, alpaca) Onderliggend metaal tegen aantasten beschermen Wilzin Samentrekkend en ontsmettend middel (mondbaden) Antisepticum in oogdruppels, urethritis en vaginitis Braakmiddel Dalibourwater, tegen impetigo en eczema Lipactin gel, behandeling herpes simplex Efalith lipocreme, behandeling seborroïsche dermatitis Adstringerend en antiseptisch Mechanische werking poeder, zalven en pasta’s Niet voor inwendig gebruik

Groep 11: Cu, Ag, Au Naam Kopersulfaat (CuSO4 . 5H2O)

Zilvernitraat (AgNO3)

Colloïdaal zilver

Voorkomen/ Bereiding -roosteren chalcopyriet -uit koperoxide

-in argentiet -Pb en Cu ertsen -inwerking HNO3 op Ag -Ag en eiwitten

Kenmerken

Oplosbaarheid Toepassingen

-blauwe, licht verwerende kristallen

-water -niet alcohol

-wit kristalijn poeder/kleurloze doorschijnende kristallen -donkere flessen -zwartachtige groene/blauwe schilfers met metaalglans -hygroscopisch

-water -alcohol

-water (colloïdale oplossing w gevormd) -niet alcohol en CH2Cl2

-

-

Dalibourwater tegen huidaandoeningen (samentrekkend en ontsmettend) Insecticide polyvitaminepreparaten reagens tegen wratten, antiseptisch argyrisme ontsmettingsmiddel in neus en oogdruppels

8

Tasnim Mouazen

Groep 10: Pt Naam

Voorkomen/ Bereiding -vrije toestand

Cisplatine

Kenmerken

Oplosbaarheid

Toepassingen

-geel poeder/geel-oranje kristallen

-weinig water -niet alcohol dimethylformamide

-

-

enkel cis-vorm is antitumoraal, is een alkylerend GM vb: Cisplatine Hospira

Groep 9: Co en groep 8: Fe Naam Ijzerpoeder

Ferrosulfaat (FeSO4 . 7H2O)

Ferrichloride (FeCl3 . 6H2O)

Voorkomen/ Bereiding -ertsen (magnetiet, hematiet,..) -lichaam: hemaglobine -verhitten hematiet iav kool -inwerking zwavelzuur op Fepoeder

-inwerking Cl2 op Fe

Kenmerken

Oplosbaarheid

-zwartgrijs magnetisch poeder -zwakker metaalglans

-verdunde minerale zuren (ferrozout)

-bewaren in kleurloze flessen -heldergroen kristalijn poeder/ blauweachtige groene kristallen -efflorescent ad lucht -oxideren in vochtige lucht -oranjegele/bruinachtige kristalijne stukken -zeer hygroscopisch

-water -niet alcohol

Toepassingen

-

-water (...