Prawo administracyjne materiały do ćwiczeń 2021 PDF

Preview

Summary

Prawo administracyjne materiały do ćwiczeń 2021, notatki własne oraz opracowanie na podstawie przepisów prawa. Prawo paszportowe oraz prawo zgromadzeniach...

Description

Prawo administracyjne

1. Definicja administracji- to system złożony z ludzi, stanowi przedmiot prawa administracyjnego, wywodzi się od łac. słowa ministrare (służyć, wykonywać, kierować) przedrostek ad- to synonim pomocy, zarządu, organizowania. Pole dla tego znaczenia jest szerokie dlatego oddziela się administrację publiczną (sprawowana przez państwo lub z jego upoważnienia, w celu realizacji dobra wspólnego z korzyścią dla ogółu) od prywatnej, która skupia się szeroko rozumianym zarządem i organizowaniem różnych dziedzin na użytek prywatny, indywidualny. Administracja publiczna ujmowana jest:  Podmiotowo (organizacyjnie, statycznie)- działalność quasi-sądowa oraz normo dawcza organów administracji publicznej  Przedmiotowo (funkcjonalnie, dynamicznie)- działalność administracyjna sądów oraz organów ustawodawczych Sfera wewnętrzna AP to działania między organami administracyjnymi, a administrującymi, na podstawie zarządzeń, wytycznych, decyzji wewnętrznych Sfera zewnętrzna AP to działania między AP, a obywatelem, orzekanie o prawach i obowiązkach na podstawie aktualnego prawa. Eksternalizacja- przechodzenie sfery wewnętrznej na zewnątrz. Dobra strona tego procesu to poznanie prawa, które było wewnętrznymi regulacjami, a stało się prawem dla ogółu. Negatywna strona tego procesu to szybkie rozrastanie się prawa powszechnie obowiązującego. Definicja zamknięta administracji publicznej: 



  

„Administracją jest ta działalność państwowa, która nie jest ustawodawstwem ani wymiarem sprawiedliwości”- podstawowa definicja, dziś uznana za klasyczną, oparta na trójpodziale władzy, twórca to O. Mayer, a W. Jellinek ją również wyznawał. To tzw. „definicja wielkiej reszty”. Definicja quasi-negatywna. Zasadza się na poglądach Monteskiusza „System złożony z ludzi zorganizowanych w celu stałej, systematycznej , skierowanej ku przyszłości realizacji dobra wspólnego jako misji publicznej, polegającej głównie (choć nie wyłącznie) na bieżącym wykonywaniu ustaw, wyposażonych we władztwo państwowe oraz środki materialnotechniczne”nowsza definicja I. Lipowicz „To czego nie umiem nazwać”- L. von Stein „administracji nie można zdefiniować, można ja tylko opisać”- E. Forsthoff „Złudne jest przekonanie, że można wyznaczyć administracji granice”- J. Bocia



administracja to struktura (organy np. JST) i działanie (wykonywanie prawa, stosowanie przepisów, konkretyzacja norm prawnych) dla dobra wspólnego

2. Organy administracji- to podmioty, które działają za państwo bezpośrednio (administracja państwowa) oraz pośrednio (za pomocą organów samorządu czyli administracji samorządowej), decyzje wydaje organ, pracownicy ją tworzą, ale organ za niż odpowiada.

Organy administracji publicznej (administracyjne) OA rządowej OA samorządowej Organy administrujące: Organy [zakładów administracyjnych, agencji, samorządów specjalnych, przedsiębiorstw, spółek prawa publicznego, fundacji prawa publicznego, funduszy państwowych]- ustawa Inne podmioty: Organizacje społeczne- zlecenie Podmioty prywatne- umowa

Cechy organu: a) Osobowa istota organu- organem jest człowiek lub zespół ludzi, ale nie chodzi o konkretna osobę, która wykonuje funkcje danego organu. Chodzi tu o tzw. piastuna organu. Dlatego organ to konstrukcja strukturalnoorganizacyjna, np. organem AP jest wojewoda, a jego piastunem Jan Kowalski, organem jest Premier, a nie osoba, która piastuje tę funkcję. b) Wyodrębnienie organizacyjne- organ znajduje się w strukturze państwa czy samorządu, ale istnieją kryteria, które odróżniają go od innych organów AP c) Prawne umocowanie do działania- podstawa działania i istnienia organu AP jest prawo, z racji tego, że organ ten działa w imieniu państwa prawo to musi mieć rangę ustawy d) Wyposażenie we władztwo- możliwość działania w imieniu państwa organy AP wyposażyła organy te w środki władcze. Ich zadaniem jest sprawowanie AP Rodzaje organów AP: a) Państwowe, rządowe i samorządowe- organy administracyjne

Podział organów ze względu na szczeblową budowę: a) Naczelne (organ najwyższy w hierarchii danego pionu organizacyjnego np. minister wobec działu, którym kieruje) i niższego szczebla. Niższy i wyższy szczebel wiąże się też z instancyjnością, ale to nie to samo. Do każdego szczebla przypisana jest liczba instancji, u nas dwie. b) Centralne (obejmują kompetencją całe terytorium kraju: centralne konstytucyjne i centralne organy państwowe), każdy organ naczelny jest centralnym, ale nie każdy centralny będzie naczelnym np. Komendant Główny Policji podlega Ministrowi MSWiA) i terenowe c) Niezależne organy regulacyjne- związane z przynależnością Polski do UE, organy te będąc centralnymi organami państwowymi, są w istocie niezależne od organów własnego państwa, a sprawowany nad nimi nadzór jest ograniczony, bez środków nadzoru merytorycznego. Podział organów ze względu na sposób ich kierowania: a) b) c) d)

Pochodzące z wyboru (rada gminy, wójt) Pochodzące z powołania (wojewoda) Pochodzące z nominacji (dyrektor urzędu centralnego) Kreowane z mocy prawa (przewodniczący zarządu powiatu, którym jest starosta z mocy prawa

Podział organów ze względu ich złożoność: a) Jednoosobowe- najczęściej to te organy, które polegają na upoważnieniu do wydawania aktów stosowania prawa, b) Kolegialne- o przewidzianej liczbie członków, wykonujące działania w formie uchwał, głosowanych, dla których ważności musi być qurorum np. rada gminy; są też o sztywnym składzie np. 3 osobowym np. SKO, ważność gdy działanie podjęte jest przez wszystkich i przez wszystkich podpisane. Inne podziały: a) Decydujące i pomocnicze (pomocnicze nie są stricte organami AP bo nie mają kompetencji do samodzielnego wykonywania działań AP) b) Zawodowe, społeczne i mieszane c) Zespolone i niezespolone 3. Celem regulacji jest realizacja dobra wspólnego np.

4. Władztwo administracyjne- możliwość nakazywania i zakazywania, to konstrukcja teoretyczna, zdolność do autorytatywnej konkretyzacji norm, stosuje przepisów w sposób władczy, domniemanie legalności i oparcie w przymusie państwowym; środki materialno- techniczne

5. Co to jest prawo administracyjne?- mamy trzy gałęzie prawa: cywilne, karne i administracyjne, są też dziedziny prawa oraz działy prawa: materialny (treść stosunku prawnego PA w ujęciu wąskim), procesowy (postepowanie), ustrojowy i….PA to gałąź prawa, której przedmiotem jest AP, to takie przepisy które cechują się nie równorzędnością podmiotów np. urząd skarbowy wymierzający karę za niepłacenie podatków, brak jakichkolwiek stosunków stron, decyzje i czynności jednostronne mamy tu nie równorzędność podmiotów, a prawo cywilne- bazuje na stosunkach cywilnoprawnych stron. To system norm prawnych regulujących stosunki pomiędzy obywatelem a AP. 6. Co to norma- na podstawie przepisu i tego co w nim zawarto wyciągana i ustalana jest norma i co to przepis- treść jednostki redakcyjnej a) Przepisy upoważniające do działania- możliwość działania, ale nie obowiązek b) Przepisy odsyłające- nakaz posiłkowania się do innego przepisu nawet tej samej ustawy, może też być odesłanie do systemów poza prawnych np. przepisów technicznych np. normy techniczne np. jakaś PN-EN lub polska norma c) Przepisy zawierające definicje legalne- definicje uregulowane danym aktem normatywnym, dla wyjaśnienia jakiś pojęć, najczęściej w przepisach o charakterze technicznym d) Pojęcia niedookreślone- klauzule generalne, pojęcia nieostre, dają większy zakres swobody do ich wykładania, swoboda oceny stanu faktycznego, odnoszą się do hipotezy normy prawnej, wprowadzają do hipotezy jakieś cenne dobro e) Uznanie administracyjne- ma na celu zwiększenie elastyczności organu adm. w zakresie określenia praw i obowiązków podmiotów będących na zewnątrz administracji, odnosi się do dyspozycji normy prawnej, po spełnieniu hipotezy organ ma więcej niż jedną możliwość działania, swoboda w zakresie ustalenia treści skutku prawnego np. poprzez słowo „może”, po spełnieniu przesłanek organ może zrobić coś lub coś, f) Normy i przepisy techniczne- zawierają wiadomości specjalistyczne, g) Preambuła- uroczysty wstęp, ma charakter normatywny i stanowi podstawę do ustalania treści normy, inaczej jest z preambułami UE (tam są motywy)

7. Cechy prawa administracyjnego i administracji

a) Cechy administracji publicznej:

 Działanie w imieniu państwa - za rozstrzygnięciami administracyjnymi stoi autorytet państwa, a państwo jest zobowiązane do naprawienia szkody wyrządzonej przez administrację publiczną, na którą składa się administracja państwowa i samorządowa, działają one na rachunek państwa choć samorządowa działa również na rachunek własny  Interes publiczny i indywidualny- państwo stoi na straży dobra obywateli jako ogółu/wspólnoty (interes publiczny) oraz jednocześnie pilnuje dobra tych obywateli jako każdego z osobna (interes indywidualny). „Interes” czyli relacja stanu rzeczy do jego oceny (obiektywna, subiektywna), czy stan ten za pośrednictwem AP może się zmienić (na korzyść lub nie). Posiadaczem interesu publicznego jest ogół społeczeństwa, a indywidualnego- jego jednostka. Pojęcie interesu publicznego zawsze zależy od przyjętego systemu wartości, który nie jest i być nie może katalogiem zamkniętym. Zdarza się, że zaistnieje pewna kolizja pomiędzy interesami. Należy jednak pamiętać, że AP jest zobowiązana do realizacji interesu publicznego, nie ignorując przy tym interesu indywidualnego, by nie działała mechanicznie, zawsze dając pierwszeństwo temu interesowi, który uzna za publiczny. Są jeszcze interesy grupowe i lokalne (związane z JST- kolizja interesu lokalnego z ogólnopaństwowym musi zawsze być wykładana na korzyść tego drugiego ponieważ nie może być mowy o przeciwstawianiu państwu samorządu. Najjaskrawszym przykładem konfliktu interesu publicznego i indywidualnego jest wywłaszczenie na rzecz interesu publicznego art. 7 KPA, interes obywateli musi być „słuszny” i to ma wielkie znaczenie. O słuszności decydują organy AP. Orzecznictwo i doktryna współcześnie ochroną obejmuje interes indywidualny do tego momentu gdy nie da się już go pogodzić z interesem publicznym.  Władztwo administracyjne- AP jednostronnie decyduje o treści stosunku prawnego jaki połączy ją z podmiotem spoza AP, sama ustala jego prawa i obowiązki i sama stosuje sankcje w razie naruszenia nakazów i zakazów, AP ma możliwość zastosowania przymusu państwowego, a jej rozstrzygnięcia korzystają z domniemania legalności. Historycznie była AP władcza (imperium)- wydawanie aktów jednostronnych i korzystanie z przymusu ich stosowania oraz AP nie władcza (gestia, dominium)- bez użycia przymusu. Teraz to się zazębiło.

 Pozostałe cechy: działanie na podstawie ustaw- zasada legalności/legalizmu (art. 7 K, art. 6 KPA: AP i każdy jej organ działa na

podstawie prawa i w jego granicach oraz jest nim związany, w zakresie AP dozwolone jest tylko to co dopuszczają ustawy i całe prawo), wykonawczy charakter (AP ma charakter wykonawczy, organy AP wykonują i konkretyzują obowiązujące prawo, a jeżeli same formułują normy prawne to mają one charakter niższego rzędu i są zależne od ustaw), ponadto: organizacja życia społecznego na podległym jej terenie, działanie w sposób ciągły i stabilny, działanie przez zawodowy personel, charakter monopolistyczny, specyfika wykonywanych przez nią działań.

b) Cechy prawa administracyjnego:  PA jako prawo publiczne - przedmiotem regulacji jest państwo jako podmiot władzy służący uzasadnieniu i określeniu kompetencji państwowych. PPU vs. PP-wyjściem teoria negatywna „PPU to nie PU i odwrotnie”. Powstały też inne teorie bardziej pozytywne:  Teoria interesu- od Ulpiana „rozróżnienie PPU i PP polega na tym, że PPU służy interesom publicznym, a PP prywatnym”  Teoria subordynacji- PPU to stosunki podporządkowania (podrzędności i nadrzędności), a PP to stosunki gdzie podmioty są równouprawnione  Teoria podmiotowa- PPU jest, gdy jedną ze stron stosunku prawnego jest państwo lub jego organ  Teoria fiskusa- stosunki, których przedmiotem jest majątek należy zaliczyć do PP  Bezwzględnie obowiązujący (wiążący) charakter norm - normy PA bez wyjątku należą do prawa bezwzględnie obowiązującego (ius cogens). Znaczenie podstawowe- żadna ze stron stosunku prawnego nie może modyfikować normy prawnej, ale powinna ją zastosować tak jak sama norma tego wymaga z uwzględnieniem wykładni. Znaczenie szczególneobowiązek w sposób sztywny (związany) stosowania normy prawnej.  Zasada aktualności- organ stosujący prawo powinien działać jedynie na podstawie stanu prawnego i faktycznego obowiązującego w czasie realizowania tego działania, np. o kształcie załatwienia sprawy w postępowaniu administracyjnym nie decyduje stan prawny z momentu jej wszczęcia, a z momentu zakończenia jej wydaniem decyzji administracyjnej.  Dwa sposoby ustalania treści zachowań- czasami normy wywierają skutek bezpośredni, a czasami adresat normy musi czekać na ich skonkretyzowanie (normy ogólne, generalne i abstrakcyjne). Dwojakie oddziaływanie PA zostało ukształtowane przez ustawodawcę. Jeden sposób to normowanie konkretnych, ale ujętych generalnie praw i obowiązków (adresat normy wie jak postąpić zgodnie z normą i nie może być mowy o ignorantia iuris nocet), drugi sposób oznacza konieczność

konkretyzacji i indywidualizacji normy przez organ poprzez przekształcenie praw i obowiązków generalnych i abstrakcyjnych w prawa i obowiązki konkretne i indywidualne i takie przekazać adresatowi. Trzeci sposób to prawa refleksowe polegające na odbiciu prawa (przysporzeniu prawa) nie wprost z ustawy jako do adresata ale pośrednio od prawa podmiotowego, przedmiotowego czy interesu prawnego innego podmiotu, np. skutki obszaru oddziaływania w budownictwie.  Niesporność- organ działający na zasadzie władztwa, stosujący prawo bezwzględnie obowiązujące i wiążące, zawsze narzuca drugiej stronie stosunku admin.- praw. swoją wolę, określając jej prawa i obowiązki.  Inne cechy PA : reguluje strukturę i działanie administracji, jest prawem obywatelskim określającym status obywatela w państwie; zawiera element władztwa. Rodzaje AP: 1. Świadcząca- poprawia warunki do życia np., pomoc społeczna, służba zdrowia 2. Ingerująca- policja, skarbówka, nadzór budowlany, sanepid, (nakazuje, zakazuje, zezwala) typowo władcza 3. Infrastruktury- drogi, mosty- tu nie ma konkretnego odbiorcy

Ustawa nie obejmuje:

 

Zgromadzeń organizowanych przez organy władzy publicznej Zgromadzeń odbywanych w Kościołach i innych związkach wyznaniowych

Zgromadzeniem jest zgrupowanie osób na otwartej przestrzeni dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób w określonym miejscu w celu odbycia wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska w sprawach publicznych. Zgromadzeniem spontanicznym jest zgromadzenie, które odbywa się w związku z zaistniałym nagłym i niemożliwym do wcześniejszego przewidzenia wydarzeniem związanym ze sferą publiczną, którego odbycie w innym terminie byłoby niecelowe lub mało istotne z punktu widzenia debaty publicznej. Prawo organizowania zgromadzeń nie przysługuje osobom nieposiadającym pełnej zdolności do czynności prawnych. W zgromadzeniach nie mogą uczestniczyć osoby posiadające przy sobie broń, materiały wybuchowe, wyroby pirotechniczne lub inne niebezpieczne materiały lub narzędzia

Rada gminy (zadania związane ze zgromadzeniami stanowią zadania zlecone gminy) może określić miejsca, w których organizowanie zgromadzenia nie wymaga zawiadomienia Zawiadomienie o zamiarze zorganizowania zgromadzenia 



Najwcześniej na 30, a najpóźniej na 6 dni zawiadomienie składane przez organizatora do organu gminy lub gmin, gdy zgromadzenie rozciąga się na kilka gmin Organ niezwłocznie po otrzymaniu zgłoszenia w BZP zamieszcza informację o miejscu i terminie zgromadzenia

Informowanie odpowiednich służb o organizowanym zgromadzeniu 











Organ gminy informuje niezwłocznie właściwego komendanta powiatowego (miejskiego) Policji, a na obszarze m.st. Warszawy - komendanta rejonowego Policji, o organizowanym zgromadzeniu, przekazując zawiadomienie o zamiarze zorganizowania zgromadzenia Jeżeli zgromadzenie ma zostać zorganizowane w pobliżu siedzib przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych, misji specjalnych i organizacji międzynarodowych korzystających z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych, organ gminy informuje niezwłocznie ministra właściwego do spraw zagranicznych o miejscu, terminie oraz o przewidywanej liczbie uczestników zgromadzenia Jeżeli zgromadzenie ma zostać zorganizowane w pobliżu obiektów podlegających ochronie Służby Ochrony Państwa, organ gminy informuje niezwłocznie Komendanta Służby Ochrony Państwa o miejscu, terminie oraz o przewidywanej liczbie uczestników zgromadzenia. Jeżeli zgromadzenie ma zostać zorganizowane w pobliżu obiektów podlegających ochronie Straży Marszałkowskiej, organ gminy informuje niezwłocznie Komendanta Straży Marszałkowskiej o miejscu, terminie oraz o przewidywanej liczbie uczestników zgromadzenia. Jeżeli zgromadzenie ma zostać zorganizowane w pobliżu jednostki wojskowej, organ gminy informuje niezwłocznie właściwego komendanta terenowej jednostki organizacyjnej Żandarmerii Wojskowej o miejscu, terminie oraz o przewidywanej liczbie uczestników zgromadzenia. Organ gminy informuje niezwłocznie podmioty, o których mowa w ust. 1-5, o zmianie miejsca lub terminu organizowanego zgromadzenia albo o wydaniu decyzji o zakazie zgromadzenia

Sposób zawiadomienia o zamiarze zorganizowania zgromadzenia 

Organizator zgromadzenia zawiadamia organ gminy o zamiarze zorganizowania zgromadzenia pisemnie, za pomocą faksu, ustnie do protokołu lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej



Rejestracja wniesienia zawiadomienia o zamiarze zorganizowania zgromadzenia następuje z uwzględnieniem daty, godziny oraz minuty wniesienia zawiadomienia, które decydują o kolejności wniesienia tego zawiadomienia (jeśli zgłoszenie jest ustnie do protokołu to liczy się data, godzina i minuta rozpoczęcia jego sporządzania) (komunikacja elektroniczna- data, godzina oraz minuta wprowadzenia zawiadomienia do systemu teleinformatycznego gminy (e-mail i faks w tym celu umieszczone w BZP)

Treść zawiadomienia o zamiarze zorganizowania zgromadzenia; dołączane dokumenty    



Dane organizatora Dane przewodniczącego zgromadzenia Cel zgromadzenia Datę, godzinę i miejsce rozpoczęcia zgromadzenia, przewidywany czas trwania, przewidywaną liczbę uczestników oraz ewentualną trasę przejścia ze wskazaniem miejsca zakończenia zgromadzenia Informację o środkach służących zapewnieniu pokojowego przebiegu zgromadzenia, o ile organizator zgromadzenia je zaplanował

Do zawiadomienia o zamiarze zorganizowania zgromadzenia dołącza się: 1) pisemną zgodę na przyjęcie obowiązków przewodniczącego zgromadzenia w przypadku jego wyznaczenia; 2) zdjęcie organizatora zgromadzenia albo przewodniczącego zgromadzenia w przypadku jego wyznaczenia.

Pierwszeństwo wyboru miejsca i czasu zgromadzenia W razie kolizji (choćby minimalnej) zgromadzeń o ich pierwszeństwie decyduje kolejność zgłoszeń i zgłoszeń ponownych gdy były braki formalne. Organizatorom, którym nie przysługuje pierwszeństwo organ gminy wzywa do zmiany dat, miejsca i godziny zgromadzenia (telefonicznie i mailem). Rozprawa administracyjna w sprawie uzgodnienia zmiany miejsca i czasu zgromadzeń   

Organ gminy organizuje w celu usprawnienia zmiany miejsca i daty zgromadzenianie stosuje się KPA Telefonicznie i mailowo zawiadamia się organizatorów na 120h przed rozprawą przy czym ich niestawiennictwo nie wstrzymuje jej przebiegu Organ gminy może przedstawić propozycję zmian



Jeśli nie dojdzie do zgodnych ustaleń to zapadają one zgodnie z kolejnością wniesionych zgłoszeń spełniających wymagań ustawy

Wydanie decyzji o zakazie zgromadzenia Organ gminy wydaje decyzję o zakazie zgromadzenia nie później niż na 96 godzin przed planowaną datą zgromadzenia, jeżeli: 1) jego cel narusza wolność pokojowego zgromadzania się, jego odbycie narusza art. 4 lub zasady organiz...