Analiza interpretacyjna Koniec wieku xx i Schyłek wieku PDF

Preview

Summary

Wypracowanie na temat jak w opisie ...

Description

Wiersz K. Przerwy Tetmajera: "Koniec wieku XIX" i wiersz W. Szymborskiej: "Schyłek wieku" zostały zestawione ze sobą, ponieważ oba mówią o końcach pewnych epok. Tetmajer opisuje w swoim wierszu sytuację w której znalazł się świat na przełomie wieku XIX i XX natomiast Wisława Szymborska zdaje relację z przełomu wieku XX i XXI. Teza, którą chcę postawić brzmi następująco : ludzie się nie zmieniają pomimo rozwoju nauki W wierszu Tetmajera podmiot liryczny snuje rozważania na temat kondycji ludzi mu współczesnych. Swoją wypowiedź kieruje do człowieka z XIX wieku, wskazuje na to tytuł utworu oraz zwrot: "... człowiecze z końca wieku?". A więc jaki jest ten człowiek? Podmiot liryczny uważa, że ludzie stali się bezbożni, ślepi i słabi. Przeklinają swego boga w sytuacjach bardzo prozaicznych, takich jak potknięcie się lub skaleczenie. Przecież w życiu codziennym wielokrotnie zdarzają się małe przykrości, niedogodności czy urazy, ale nie należy od razu wzywać boga. Wobec ironii losu ironia ludzka jest niczym, wzgarda stała się cechą ludzi słabych a rozpacz zatriumfowała nad entuzjazmem i nadzieją. Człowiek z końca XIX wieku jest słaby i mierny, prawie tak samo jak w baroku ale z jednym małym wyjątkiem. Człowiek z baroku miał nadzieję i opiekuna, tarczę od złego, tą tarczą był Bóg. "Wiekuista mądrości, Boże niezmierzony, Który wszystko poruszasz, nie będąc wzruszony" pisze Mikołaj Sęp Szarzyński, dla porównania w wierszu Tetmajera pada pytanie : " Jakaż jest przeciw włóczni złego twoja tarcza?" . Jaka jest reakcja człowieka z "końca wieku"?? " Głowę zwiesił niemy.". Nie ulega wątpliwości, że ludzie współcześni podmiotowi lirycznemu są zdegenerowani oraz nie mają nikogo na kim mogą się oprzeć. Wiek XIX nie okazał się dobry. Wisława Szymborska nie opisuje sytuacji człowieka na przełomie wieku, ale oczekiwania i to jak wyglądał wiek XX. Na samym początku utworu pojawia się personifikacja wieku XX :" lata ma policzone, krok chwiejny, oddech krótki", dzięki temu środkowi stylistycznemu możemy sobie lepiej wyobrazić kondycje wieku. Podmiot liryczny poddaje analizie wydarzenia, które miały miejsce w dwudziestym stuleciu,. Obraz, który wyłania się w utworze jest druzgoczący. Pomimo rozwoju technologii i wielu naukowych odkryć bilans start i zysków jest ujemny. Początek wieku był obiecujący, ale tylko do roku 1914. Dwie wojny światowe, powstanie komunistycznych państw, holokaust, pola śmierci w Kambodży, wojna w Wietnamie to tylko te najbardziej znane porażki ludzkości. Martin Luter King powiedział: " Nauczyliśmy się fruwać niczym ptaki na niebie, pływać jak ryby w morzach, ale nie nauczyliśmy się tej prostej sztuki, by żyć ze sobą jak bracia." Podmiot liryczny ukazuje nam, że ludzkość zaprzepaściła kolejne stulecie używając wyliczenia: " Miało się kilka nieszczęść nie przydarzyć już. na przykład wojna i głód, i tak dalej." Bóg miał zobaczyć człowieka w pełni możliwości, człowiek miał być dobry i silny, ale jak zawsze był tylko silny. Pod koniec utworu pada stwierdzenie:" Jak żyć spytał mnie w liście ktoś, kogo ja zamierzałam spytać o to samo.". W tym fragmencie wiersza ujawnia się nam podmiot liryczny , którym prawdopodobnie jest autorka utworu. Mamy tu przykład upadku autorytetu poety. W epoce romantyzmu poeta był wieszcze, przewodnikiem narodu, osobą wybitną, na którą zawsze można liczyć. W XX wieku wydarzyło się tyle zła, że nie można już cieszyć się czymkolwiek, nie ma powodów do śmiechu a na dodatek autorytet artysty zniknął. Wiek XX okazał się jeszcze gorszy do XX. Patrząc na te dwa utwory opisane powyżej oczywista wydaje się teza postawiona na początku mojej pracy. Oboje twórców przedstawiło upadek moralny ludzkości, a jedyną różnicą był sposób prezentowania. Tetmajer użył dużej ilości pytań dając na początku nadzieję a następnie brutalnie ukazał rzeczywistość. Ważne jest fakt skupienia całej uwagi na człowieku z XIX ponieważ to on w największym stopniu odróżnia sposób prezentowania upadku moralnego w obu utworach.

Szymborska skupiła się na wydarzeniach, które miały miejsce, a człowiekowi poświęciła stosunkowo nie dużo miejsca. W: "Schyłek wieku" na początku pokazane są nadzieje związane z nowym stuleciem, a następnie brutalna rzeczywistość. Idealnym przykładem ironii losu jest rozwój technologii. Z jednej strony ratowała wielu ludzi, a z drugie wynalazki takie jak broń atomowa czy karabin maszynowy powodowały śmierć na masową skalę. Człowiek pomimo rozwoju nauki nie staje się lepszy. Wydaje mi się, że właśnie to chcieli nam przekazać zarówno Tetmajer jak i Szymborska. Niezależnie od okoliczności i poziomu technologii człowiek pozostanie tylko człowiekiem i dalej będzie popełniał te same błędy....