Samenvatting der vorleser PDF

Preview

Summary

Der vorleser samenvatting§ Deel 1 ★ Hoofdstuk 1Michael Berg kreeg op zijn 15e geelzucht. De ziekte begon in de herfst en eindigde in het voorjaar. Zijn eerste wandeling bracht hem van de Blumenstrasse naar de Bahnhofstrasse. Hij moest overgeven op straat en een vrouw ging hem helpen, ze hielp hem me...

Description

Der vorleser samenvatting § Deel 1 ★ Hoofdstuk 1 Michael Berg kreeg op zijn 15 e geelzucht. De ziekte begon in de herfst en eindigde in het voorjaar. Zijn eerste wandeling bracht hem van de Blumenstrasse naar de Bahnhofstrasse. Hij moest overgeven op straat en een vrouw ging hem helpen, ze hielp hem met schoonmaken van de straat waar al het braaksel lag. Ze liep samen met Michael naar huis. Diezelfde dag liet zijn moeder de dokter langs komen en die constateerde geelzucht. Hij vertelde vervolgens over die vrouw aan zijn moeder, zijn moeder vond dat michael haar moest opzoeken om haar te bedanken met een bos bloemen. ★ Hoofdstuk 2 Bahnhofstrasse is michael zijn geboortestad. Hij is al jarenlang niet meer zijn geboortestad geweest. Zijn huis waar die eerst in woonde is afgebroken. Het nieuwe huis, in de jaren zeventig of tachtig gebouwd, bevat vijf verdiepingen en een uitgebouwde zolderverdieping, het heeft geen erkers of balkons en het pleisterwerk is glad en licht van kleur. Het oude huis was even hoog maar had vier verdiepingen: een benedenverdieping van geslepen blokken zandsteen en daarboven drie verdiepingen van baksteen met zandstenen erkers, balkons en kozijnen. Als kleine jongen had hij het huis al opgemerkt, het domineerde de huizen links en rechts ervan. In latere jaren heeft hij steeds weer over het huis gedroomd. De dromen leken op elkaar, het waren variaties op één droom en één thema. Ik loop door een vreemde stad en zie het huis. In een wijk die ik niet ken, staat het tussen de andere huizen. Ik loop door, onzeker omdat ik wel het huis, maar niet de stadswijk ken. Dan schiet me te binnen dat ik het huis al eens eerder heb gezien. Ik denk dan niet aan de Bahnhofstrasse in mijn geboortestad, maar aan een andere stad of een ander land. ★ Hoofdstuk 3 Michael wist de naam van de vrouw niet toen hij op zoek was naar haar, een man kwam het huis uit van Hanna en vrouw naar wie hij opzoek was. Hij stuurde hem naar mevrouw Schmitz (Hanna). Hanna nodigde hem de keuken in. Hij zat naar haar te staren terwijl ze haar ondergoed aan het strijken was. En bewonderde haar bewegingen. Haar gezichtsvorm vond hij mooi maar hij zag er de schoonheid er niet van in. ★ Hoofdstuk 4 Toen Michael weg wou gaan zei Hanna dat ze uit naar buiten moest en ze wou een stukje met hem meelopen. Ze verkleedde voordat ze weg gingen, de deur stond op een kier Michael zat te gluren naar Hanna terwijl ze haar kousen aantrok. Ze voelde zijn blik toen ze de andere kous wou pakken onderbrak ze haar beweging en keek ze hem aan. Toen rende die het huis uit, hij liep langzaam uit de Bahnhofstrasse, Häuser Strasse naar de Blumenstrasse. Hanna had een heel stevig en heel vrouwelijk lichaam, voller dan de meisjes die Michael normaal bevielen. Bovendien

was ze veel ouder dan de meisjes van wie hij droomde, jaren later kwam hij erachter dat hij niet simpelweg door haar lichaam maar ook door haar houdingen en bewegingen zijn ogen niet van haar af kon houden. Hij verzocht zijn vriendinnen om kousen aan te trekken, hij lichtte niet toe over de ontmoeten tussen de keuken en de gang (toen was zij aan het omkleden en zat ze haar kousen aan te trekken). Zo kwam zijn verzoek over als een behoefte aan jarretels en kant en erotische extravagantie. ★ Hoofdstuk 5 Een week later stond hij weer voor haar deur, hij had een week lang geprobeerd om niet aan haar te denken maar er was niets in hem wat hem kon boeien of afleiden. Hij mocht nog niet naar school van de dokter. De perioden van ziek zijn tijdens je kindertijd en je jeugd was een magische tijd. De koorts die de waarneming verzwakt en de fantasie verscherpt veranderde de kamer van de zieke in een nieuw tegelijkertijd vertrouwd en vreemd vertrek. Zijn dromen waren niet aan de haak hij werd elke ochtend wakker met een slecht geweten, vaak met een natte of bevlekte pyjamabroek. Zijn moeder was dominee waar hij belijdenis bij had gedaan. Hij had geheimen van zijn prille jeugd aan zijn zusje toevertrouwd. Naar het huis gaan van Hanna kon gevaarlijk zijn, het gevaar kon niet loskomen van zijn fantasieën. Hij concludeerde dat er een patroon zit in de vorm van een heel leven lang denken en handelen zich hebben samengevoegd of niet hebben samengevoegd. Hij merkt dat het handelen een zaak is die op zichzelf staat en op de beslissing kan volgen, maar niet hoeft te volgen. Hij bedoelt niet te zeggen dat denken en beslissen geen invloed op het handelen hebben. Maar het handelen voert niet zonder meer uit wat vooraf is gedacht en beslist. Het heeft zijn eigen bron en is op een even zelfstandige manier mijn handelen als mijn denken mijn denken is en mijn beslissen mijn beslissen. ★ Hoofdstuk 6 Michael ging op de trap en belde aan maar niemand deed de deur open, Hanna was niet thuis. Hij was niet blij maar vastbesloten haar te zien en hij wou wachten tot ze zou komen. Hanna kwam na een aantal uur aanlopen met een kolenkit en briketten. Ze had een uniform aan van een tramconductrice. Ze vroeg Michael of hij de resterende kolenkitten beneden kon vullen en ze naar boven zou kunnen brengen. Tijdens het stapelen kwam de berg in beweging en viel die om waardoor Michael helemaal zwart onder het spul zat. Ze liet een bad vollopen voor hem, tijdens het omkleden zat Hanna te staren naar Michael, en droogde hem vervolgens ook na afloop. Ze liet de handdoek vallen en zei je bent daarom hier toch (dus voor de seks). Uiteindelijk begonnen ze met zoenen en eindigde het met seks. ★ Hoofdstuk 7

Tijdens de daaropvolgende nacht is Michael verliefd geworden op Hanna. Een van de weinige levendige jeugdherinneringen die Michael heeft is dat zijn moeder hem op een stoel zette waarop hij op stond terwijl zijn moeder hem aan het wassen was en hem vervolgens ging aankleden. Hij herinnert het behaaglijke gevoel van de warm en het genot die hij ervoer toen hij in die warmte gewassen en aangekleed werd. Hij vroeg zich altijd af waarom zijn moeder heeft altijd zo verwend: was hij ziek? Hadden

haar andere kinderen iets gekregen wat hij niet had gekregen? Stonden er voor de rest van de dag onaangename, moeilijke dingen te wachten waarvoor hij beducht moest zijn? Ook omdat Hanna die middag hem zo verwend had, ging hij de volgende dag weer naar school. Daar kwam bij dat hij de mannelijkheid die hij had verworven wilde etaleren. Hij voelde zich krachtig en superieur en wilde zijn medeleerlingen en leraren met die kracht tegemoet treden. Toen hij na dat bezoek weer thuis kwam vroegen zijn ouders waarom die zo laat was. Hij gaf als excuus dat die verdwaald was, hij wou zogenaamd een wandeling maken over de Erebegraafplaats naar het melkhuisje maar dat hij toen in Nussloch is uitgekomen. En hij geen geld bij zich had en dus naar huis terug moest lopen. Zijn broer reageerde met dat Nussloch en het melkhuisje 2 verschillende richtingen zijn. Vroeger vochten hij en zijn broer altijd, hij was 3 jaar ouder en op alle gebieden de baas, toen Michael op een bepaald moment gestopt door hem op alle gebieden uit te dagen en zijn strijdlustige aanvallen liet voor wat ze waren. Sindsdien beperkte hij zich tot vitten. Zijn vader keek altijd nadenkend wanneer de moeder hem aansprak over de kinderen of het huishouden. Hij was professor in de filosofie, en denken was zijn leven, denken, lezen en schrijven en doceren. Soms had Michael het gevoel dat wij, zijn gezin, huisdieren voor hem waren. Michael had graag gehad dat zijn gezin zijn leven waren geweest. Vaak had die ook zijn vittende broer en zijn kleine brutale zusje liever anders gehad. Michael en zijn broer deelden samen een kamer maar toen die ziek werd moest zijn broer de kamer afstaan aan Michael. Het avondeten rond de tafel voelde als een afscheid, het voelde als de laatste keer dat ze samen rond de tafel zaten. Hij had al heimwee naar zijn moeder, vader en zijn broer en zusjes. Hij had het verlangen om bij zijn vrouw te zijn (Hanna) ★ Hoofdstuk 8 Michael had de vraag of hij alleen maar bestond met gebruikmaking van hem, haar genot verschafte. Niet dat ze niet teder was voor hem en hem geen genot bezorgde. Maar ze deed het op haar eigen speelse manier, tot hij leerde ook van haar bezit te nemen. Dat was later helemaal leerde hij het nooit, vervolgens vroeg hij na de seks aan haar hoe ze heette, ze keek hem wantrouwig aan ze vertelde dat ze Hanna heette. Hij dacht dat zij al zijn naam wist aangezien hij altijd zijn boeken en schriften bij haar op de keukentafel legde waarop zijn naam op elke boek en elke schrift stond. Ze zei tegen hem of die 17 is en hij knikte terwijl die 15 is hij was trots op het feit dat zij hem 2 jaar meer gaf. Hij vertelde aan haar dat hij haar belangrijker vond dan leren en school, hij wilde vaker bij haar zijn. Hij vertelde dat die toch bleef zitten in de 4 e klas door als zijn verzuim door zijn ziekte. Ze vertelde dat hij uit het bed moest gaan, en dat die niet meer terug mocht komen totdat hij zijn werk voor school doet. Hij zij deed het hem speet en dat hij aan het werk zal gaan. Het schooljaar was over 6 weken voorbij, hij gaat het proberen maar hij zei dat dit hem niet lukte als die Hanna niet meer mocht zien. Hij vond niet dat die van haar mocht eisen dat hij beter zijn best moest doen op school. Hanna zei tegen Michael dat hij niet weet wat gek werk is ze verwees naar haar baan: kaartjes verkopen en knippen, ze deed haar werk voor als conductrice. Hij vroeg zich af wat hij voor haar was een minnaar? Hij ging zich omkleden en gaf haar een knuffel bij het afscheid maar ze reageerde niet.

★ Hoofdstuk 9

In de weken die volgden is Michael als een idioot hard gaan werken aan school en het voor elkaar speelde om over te gaan. Op school was Michael niet goed of slecht, hij geloofde dat veel leraren nooit echt een notitie van hem namen. Hij was niet erg tevreden met zijn uiterlijk, hoe hij zich kleedde en hoe hij zich bewoog, op wat hij presteerde en hoe serieus hij werd genomen. Michael stelde vragen over Hanna’s verleden ze antwoordde altijd alsof ze haar antwoorden tevoorschijn groef uit een stoffige rattenkist. Ze is opgegroeid in Siebenbürger, op haar 17e is ze naar Berlijn gegaan, arbeidster bij Siemens geworden en op haar 21e bij de soldaten terechtgekomen. Na de oorlog heeft ze allerlei baantjes genomen om haar hoofd boven water te houden. Wat ze plezierig vond aan het beroep conductrice dat ze sinds een paar jaar uitoefende was het uniform en de beweging, de afwisselende beelden en de beweging onder aan voeten. Verder vond ze er niets aan, ze had geen familie en was 36 jaar oud. Ze vertelde dat allemaal alsof het niet haar leven was, maar het leven van iemand anders die ze niet goed kende en die haar niets aangaat. Wat Michael preciezer wou weten wist ze vaak niet te herinneren, ze begreep ook zijn interesse niet naar wat er met haar ouders gebeurd is en of ze broers of zussen had, hoe ze in Berlijn had geleefd en wat ze bij de soldaten had gedaan. Hetzelfde gold voor de toekomst, Michael stelde voor hoe zijn relatie erover 5 of 10 jaar uit zou zien, hij vroeg aan Hanna hoe zij zich dat voorstelde maar zij wilde niet eens tot Pasen denken. Hoewel hij samen met haar in de vakantie een fietstocht wou maken. Hij vindt het vreemd dat het idee om samen een kamer te nemen als ‘moeder’ en ‘zoon’ en de hele nacht bij elkaar blijven. Als hij een reis met zijn moeder moest doen zou hij gevochten hebben voor een eigen kamer. Maar om zichzelf met Hanna te vertonen die 10 jaar jonger is dan zijn moeder maakte hem trots. Als hij nu een vrouw van 36 ziet vindt hij haar jong, maar een jongen van 15 ziet hij een kind, Hanna gaf hem veel zekerheid. Hij zat goed in zijn lichaam. Hij had hiervoor niet zulke volle dagen dit kwam door de ontmoetingen met Hanna en zijn schoolwerk die hij allemaal ingehaald heeft. Hanna wilde graag dat Michael haar voorleest uit boeken die hij behandelt op school zoals Emilia Galotti en Kabale und Liebegelezen. Hanna was een aandachtige toehoorster, het ongeduld waarmee ze hem soms vroeg om verder te lezen, kwam voort uit de hoop dat het eindelijk afgelopen zou zijn met alle dwaasheid. ★ Hoofdstuk 10 Hanna had op de eerste dag van de paasvakantie vroege dienst, Michael stapte bij de tweede halte in. De tweede wagen was leeg, in de voorste stond Hanna. Michael koos er uiteindelijk voor om in de achterste te gaan zitten. Hanna zag hem uiteindelijk en gaf hem een indringende blik. Hij zat om 12 uur op de overloop voor haar woning te wachten treurig, angstig en boos. Hij vroeg aan haar waarom ze deed alsof ze hem niet kende in de tram waarop zij antwoordde met waarom Michael in de achterste wachten instapte terwijl hij zag dat zij in de voorste zat. Michael vertrok uit haar huis maar een half uur later stond hij weer voor haar deur. Hij nam alle schuld op zich dat hij zich onbesuisd, lomp en liefdeloos gedragen had. Hij wou haar niet kwetsen, in de weken erna nam hij altijd alle schuld op zich nam, hij gaf fouten die hij niet was begaan, bedoelingen bekend die hij nooit gekoesterd had. Als ze kil en hard deed bedelde hij altijd dat ze weer goed gezind zou worden, hem zou vergeven en van hem zou houden. Soms had hij het gevoel dat ze verlangde naar de warmte van mijn verontschuldigingen, bevestigingen en bezweringen. Het praten over onze

ruzies leidde alleen maar tot nieuwe ruzies. ★ Hoofdstuk 11 Hun ritueel was: voorlezen, douchen, vrijen en naast elkaar liggen. Ze trokken in de week na Pasen met de fiets uit, 4 dagen naar Wimpfen, Amorbach en Miltenberg. Hij vertelde aan zijn ouders dat hij die toch met zijn vriend Matthias zou maken. Hij had zijn zakgeld en zijn postzegelverzameling die hij te koop bood bij een postzegelhandel in de buurt van de Heilige Geestkerk. Waar hij 70 mark voor kreeg hiermee kon hij ook voor Hanna betalen. Hanna wilde zich niet bemoeien met de richtingen en wegen tijdens het fietsen. Michael verheugde zich op de nachten en had zich voorgesteld dat ze met elkaar zouden vrijen, inslapen, wakker worden en weer vrijen elke dag opnieuw. De eerste nacht werd hij 1 keer wakker maar de rest van de nacht sliepen ze door, moe van het fietsen, van de zon en de wind. ’s Ochtends vreeën ze. Michael mocht alles beslissen: de hotels, de routes, eten. Ze hadden 1 ruzie in Amorbach, hij wou ontbijt op bed brengen en een roos voor haar halen, hij liet een briefje achter. Ze sloeg Michael met een leren riem in zijn gezicht waardoor zijn lip sprong. Ze vond het niet kunnen dat die zomaar weg was gegaan. Ze moest daarna heel erg huilen hij wist niet wat hoe moest doen omdat er bij hem thuis nooit werd geslagen en werd er niet zo gehuild. Er werd gepraat maar hij wist niet wat hij moest zeggen tegen haar. Ze vreeën uiteindelijk. Het briefje dat hij op het nachtkastje had gelegd zat er niet meer zij heeft hem dus blijkbaar dus niet gezien. Michael las Taugenichts voor haar voor, Ze hield van de verkleedpartijen, verwisselingen, verwikkelingen en achtervolgingen waarbij de held in Italië betrokken raakt. Tegelijkertijd nam ze hem kwalijk dat hij een nietsnut is, niets presteert, niets kan en ook niets wil kunnen. Ze werd heen en weer geslingerd en kon nog uren nadat hij het voorlezen had beëindigd met vragen komen. Na die ruzie liet Hanna een zachte kant van zichzelf zien die hij nog niet kende. Hij leerde eindelijk van haar bezit te nemen en dat zij niet alleen de leiding over hem had. Hij dacht aan het gedicht van Rilke en Benn die hij wilde nabootsen. Al sweo n so p e n s t e l l e n j i jj ev o ormi je ni kv o o rj o umi j , a l swev e r z i n k e n i nmi jj i je ni ki nj o u, a l swev e r g aa n j i jmi ji ne nj o ui ni k . Da n b e ni ki k e nb e nj i jj i j . ★ Hoofdstuk 12

Michael herinnerde zich niets van de leugens die hij zijn ouders had verteld over de tocht met Hanna, maar hij herinnerde wel precies welke prijs hij moest betalen om in de laatste weken van de vakantie alleen thuis te blijven. Zijn ouders, grote zus en grote broer gingen een reis maken hij wist naar waarnaartoe. Het probleem was zijn kleine zusje, zij zou bij een vriendin slapen maar als hij thuis bleef dat wilde zij dat ook. Zijn ouders wilden dat niet daarom moest hij bij een vriend logeren. Hij vond het opmerkelijk dat zijn ouders hem op 15 e jarige leeftijd alleen thuis lieten, hij vroeg zich af of dit aan Hanna lag of dat hij over was gegaan naar de volgende klas. De ouders hadden 4 kinderen in totaal, zijn ouders waren opgelucht dat hij weer gezond was en dat hij over was. Zijn zusje wou een paar jeans hebben zodat zij bij een vriendin bleef slapen. Maar hij had geen geld dus heel stal de jeans, hij stal ook een nachtjapon voor Hanna. Hij werd 1 keer betrapt door de detective van het warenhuis maar rende weg en ontsnapte op het nippertje. Hij nodigde Hanna uit en kook voor haar, ze liep van kamer tot kamer rond in zijn huis. Ze liet haar blik over de boekenkasten glijden. Beelden van Hanna die Michael bijgebleven zijn: 1. Hanna in de keuken die haar kousen aantrekt 2. Hanna die voor het bad staat en met uitgestrekte armen de handdoek ophoudt 3. Hanna op de fiets en haar rok die door de wind opwaait 4. Het beeld van Hanna in de studeerkamer van zijn vader, ze had een blauwwit gestreepte jurk aan die ze in die tijd chemisier noemden 5.Hanna die danspassen maakte in het zijden nachthemd die hij haar had gegeven. Een aantal boeken heeft zijn vader zelf geschreven. Ze vroeg of hij een stuk uit het boek van zijn vader kon lezen aan haar, maar hij had eigenlijk geen zin, maar wou wens niet tegemoetkomen. Hanna wou niet met Michael die dag slapen in zijn huis omdat ze zich als indringster voelde in zijn huis. ★ Hoofdstuk 13 De overgang van de 3e naar de 4e klas bracht een ingrijpende verandering, en het begin van een schooljaar was een mijlpaal voor hem. Zijn klas werd over 3 grote parallelklassen i.p.v. 4 kleine klassen verdeeld omdat veel leerlingen niet naar de 4 e klas over zijn gegaan. Het gymnasium nam lange tijd alleen maar jongens aan maar later ook meisjes. Ze werden eerst niet gelijkmatig over de 3 klassen verdeeld later wel, hetzelfde gebeurde met de jongens klas. Rudolf Bargen werd een goede vriend van hem. En hij had wat voor zijn buurvrouw Sophie: bruinharig, bruinogig, zomers gebruind. Ze glimlachte altijd naar hem als die opzij keek. Hij zou in de nieuwe klas het goed kunnen vinden met de meisjes en daardoor ook geaccepteerd worden door de jongens. Toen die jong was voelde hij zich altijd te zeker of te onzeker. Ik voelde me ofwel totaal ongeschikt, onaantrekkelijk en onwaardig, óf ik vond dat ik al met al best geslaagd was en dat ik ook in alles wel zou slagen. Als ik me zeker voelde, wist ik de grootst mogelijke problemen de baas te worden. Maar er hoefde maar iets mis te gaan of ik was ervan overtuigd dat ik nergens voor deugde. Met Hanna ging het vele weken goed met hem en dus begon de zomer in de nieuwe klas goed. De leraar plaagde Michael als die naar Sophie keek. Ze vertaalden de Odyssee, hij hield van dat boek als die aan de beurt kwam had die maar een paar seconden nodig om te weten waar ze waren en het te kunnen vertalen. (zoek dat geel gemarkeerde stukje op) ★ Hoofdstuk 14

Hij vergelijk zijn liefde voor Hanna met een vliegtuig waarvan de motoren Uitvallen, die vliegtuigen vallen niet als stenen uit de hemel maar glijden verder om dan bij de landingspoging te pletter te slaan. Ze zomer was de glijvlucht van hun liefde, over haar liefde voor hem wist hij niets. Hij las de oorlog en vrede aan Hanna voor die over de geschiedenis van grote mannen, Rusland, liefde en huwelijk gingen. Maar het was anders dan voorheen ze was terughoudend in haar oordeel. Ze bedachten troetelnaampjes voor elkaar ze noemde hem niet langer alleen maar jochie maar ook kikvors, paddenbeest, welp, kiezelsteen of roos. Hij hield het bij Hanna totdat ze vroeg aan wat voor dier hij dacht als hij haar in de armen neemt. Hij gaf als antwoord dat hij aan een paard dacht omdat ze zo lekker aanvoelt, glad en zacht en daaronder stevig en sterk en omdat het trekt in haar kuit. Ze wist niet wat ze ervan moest vinden dit was niet haar gebruikelijke manier van doen normaal was ze altijd heel beslist of ze was ergens mee eens of duidelijk oneens. Hij vertelde dat hij niet bij een paard dacht aan een paardengebit of paardenschedel maar aan iets fijns, warms, zachts en sterks. Ze waren naar de schouwburg geweest en hebben ze Kabale und Liebe gezien. Het was voor Hanna de eerste keer dat ...