Samenvatting Bouwconfort PDF

Preview

Summary

Download Samenvatting Bouwconfort PDF

Description

Bouwconfort S1 1.1 Bouwen Waarom bouwen? De shelter schermt ons af van de buitenwereld Functies van een bouwelement Draagcostructie Scheidend element Technieken en voorzieningen Afwerking

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

1

1.2 Takenpakket

De architect?

Le Corbusier

1 Ontwerp

2. Stabiliteit

2

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

Leonardo da vinci

3. Installaties

4. BIM - Tekenaar

4. VR/AR in de bouwwereld

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

3

5. Uitvoeringskuezes

6. Veiligheidscoordinator

4

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

7. EPB-verslaggever Vlaanderen is energie

versie maart 2018

1

Voor bouwprojecten met stedenbouwkundige vergunningsaanvraag of melding vanaf 1 januari tot en met 31 december 2018 BESTEMMING EPB-eisen (eisen op het vlak van ENERGIEPRESTATIE en BINNENKLIMAAT) wonen niet-residentieel AARD VAN HET WERK thermische isolatie

maximaal E 40 (wooneenheid)

minimale ventilatievoorzieningen

hernieuwbare energie

≥ 15 kWh/m2.jaar

≥ 15 kWh/m2.jaar

installaties

-

-

minimale ventilatievoorzieningen beperken van risico op oververhitting (wooneenheid)

energieprestatie

maximaal E-peil (in functie van de functionele delen)

installaties

-

-

binnenklimaat

volg de eisen bij renovatie

≥ 15 kWh/m2.jaar

-

maximale U-waarden (voor nieuwe en na-geïsoleerde delen) -

energieprestatie

binnenklimaat

-

minimale ventilatievoorzieningen ≥ 15 kWh/m2.jaar

thermische isolatie

installaties

minimale installatie-eisen

maximale U-waarden (voor nieuwe en na-geïsoleerde delen) maximaal E 90 (wooneenheid)

hernieuwbare energie

renovatie

en

maximale U-waarden

minimale ventilatievoorzieningen

thermische isolatie

ingrijpende energetische renovatie

maximale U-waarden

industrie

maximaal K 40 (gebouw)

en

binnenklimaat

strengere E-peilen

maximale U-waarden

en

-

nieuwbouw (of gelijkwaardig)

*: voor kantoorgebouwen van publieke organisaties gelden

maximaal S 31 (wooneenheid)

maximaal E-peil* (in functie van de functionele delen)

energieprestatie

minimale eisen (voor nieuwe, vernieuwde of vervangen installaties) ventilatie-eisen minimale ventilatievoorzieningen (voor bestaande ruimten bij vervanging van vensters en voor nieuwe ruimten)

Vlaanderen is energie

EPB

EPB-eisen vanaf 1 januari tot en met 31 december 2018

(voor het nieuw gebouwde toegevoegde deel)

versie december 2018

EPB

EPB-eisen vanaf 1 januari 2020 tot en met 31 december 2020

1

Voor bouwprojecten met stedenbouwkundige vergunningsaanvraag of melding vanaf 1 januari 2020 tot en met 31 december 2020 EPB-eisen (eisen op het vlak van ENERGIEPRESTATIE en BINNENKLIMAAT) BESTEMMING wonen niet-residentieel industrie AARD VAN HET WERK thermische isolatie

minimale ventilatievoorzieningen

minimale ventilatievoorzieningen

hernieuwbare energie

≥ 15 kWh/m2.jaar

≥ 20 kWh/m2.jaar

installaties

-

-

thermische isolatie

ingrijpende energetische renovatie

minimale ventilatievoorzieningen beperken van risico op oververhitting (wooneenheid)

energieprestatie

maximaal E-peil (in functie van de functionele delen)

installaties

-

-

binnenklimaat thermische isolatie

binnenklimaat

volg de eisen bij renovatie

minimale ventilatievoorzieningen ≥ 15 kWh/m2.jaar

≥ 15 kWh/m2.jaar

-

maximale U-waarden (voor nieuwe en na-geïsoleerde delen) -

energieprestatie installaties

minimale installatie-eisen

maximale U-waarden (voor nieuwe en na-geïsoleerde delen) maximaal E 70 (wooneenheid)

hernieuwbare energie

renovatie

en

maximale U-waarden

en

binnenklimaat

maximaal E 35 (wooneenheid)

maximaal K 40 (gebouw)

-

nieuwbouw (of gelijkwaardig)

strengere E-peilen

maximale U-waarden

en

maximale U-waarden

maximaal E-peil* (in functie van de functionele delen)

energieprestatie

*: voor kantoorgebouwen van publieke organisaties gelden

maximaal S 31 (wooneenheid)

minimale eisen (voor nieuwe, vernieuwde of vervangen installaties) ventilatie-eisen minimale ventilatievoorzieningen (voor bestaande ruimten bij vervanging van vensters en voor nieuwe ruimten)

Opleiding: Module: Partim: Lector:

(voor het nieuw gebouwde toegevoegde deel)

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

5

8. Ventilatieverslaggever

9. Bouwmethodiek

10. Hedendaags bouwen

11. Bouwdiversiteit 12. Uitrustingstechnieken

6

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

1.3. Detaileren Het belang van de mudule detaileren... 1. Vochtproblemen

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

7

2 Gebrekkige ventilatie

1 Vochtproblemen

8

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

3. Sneeuw - Stabiliteit

4. Oude regenwaterafvoer

5. Regenwaterafvoer

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

9

10. Rioleringssystemen

10. Rioleringssystemen

11. Stabiliteitsproblemen

10

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

12. Stabiliteitsproblemen

12. Stabiliteitsproblemen

13. Coördinatieproblemen

13. Coördinatieproblemen

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

11

14. Esthetiek

12

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

15. Vorst - materalengebruik

16 Gebrekkige uitvoering

17. Detaillering

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

13

17. Materiaaleigenschappen

18.. Materialenkennis-uitvoering

¨Plaatnaden niet laten lopen met materiaalovergang in ondergrond

19. Anders bouwen

14

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

20. Nieuwe luchtdichtingsproducten

21. Welke isolatie kiezen

Houtwo isolatieplaat: λ = 0.042

WILLCO EPS: λ = 0.040 of 0.035

WILLCO Neopor: λ = 0.032

WILLCO GLOW : λ = 0.026

WILLCO Minerale Wol: λ = 0.036

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

15

1.4 Comfortbeheer SEM 1 Inhoud • Doel van bouwcomfort • Buiten en binnenklimaat • Warmtetransport , warmtetransport door constructies , warmtetransmissie • Vochttransport , vochttransport doorheen constructies • R en U waarden berekening van constructieonderdelen bestaande uit verschillende lagen • Berekening temperatuursverloop doorheen constructie • Berekening van het damptransport doorheen constructies (Glaserberekening) • Eigenschappen van materialen • Bouwpathologie : vocht in gebouwen SEM 2 Inhoud • S peilberekening • Bouwakoestiek • Berekeningen met de EPB software • Ventilatieberekeningen

16

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

1.5 Materiaaleigenschappen

Fysisch Thermisch Hygrisch Vormstabiliteit

Doel? In deze les overlopen we een aantal algemene materiaaleigenschappen die gelinkt kunnen worden aan het vakgebied bouwcomfort. Deze eigenschappen zullen in de loop van de lessenreeks hier en daar weer tevoorschijn komen. Het is belangrijk deze basisterminologie te vatten, eenheden en symbolen te kennen. 1.6 Fysisch volumieke massa: ρ (rho) volumemasse, massa per eenheid van volume, soortelijk gewicht eenheid: kg/m3

kg/dm3

grootte orde: water 1.000 kg/m3 1 kg/dm3

ton/m3

1 ton/m3

Staal: 7800 kg/m3 Baksteen: 1800 à 1900 kg/m3 Hout: 400 à 1000 kg/m3

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

17

volumieke massa: ρ (rho) Schijnbaar volumieke massa incl. holtes Absolute volumieke massa Excl Holtes Scherfgewicht (of ‘de scherf’): volumieke massa van gebakken klei 1800 tot 1900 kg/m3

1.7 Thermisch warmtecapaciteit: c De hoeveelheid warmte die nodig is om de temperatuur van 1kg van het materiaal met 1 °K te verhogen Eenheid: J/kgK Grootte-orde: water heeft de grootste c 4.186 J/kgK

Let op! Warmte ≠ temperatuur Energie vs energieniveau Staal: 480 à 530 J/kgK Baksteen: 840 J/kgK Hout: 1880 J/kgK soortelijke warmtecapaciteit: C Het product van de soortelijke warmte en de volumieke massa De hoeveelheid warmte nodig om de temperatuur van 1 m 3 van een materiaal 1 K te doen stijgen Eenheid: J/m3K of kJ/m3K

18

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

Bereken de soortelijke warmtecapaciteit in kJ/m3 K van Water Staal Hout Baksteen Bereken de soortelijke warmtecapaciteit in kJ/m3 K van Water: soortelijke warmte x volumieke massa 1.000 kg/m3 x 4.186 J/kgK = 1.000 kg/m3 x 4,186 kJ/kgK = 4186 kg/m3 . kJ/kgK = 4186 kJ/m3 K Bereken de soortelijke warmtecapaciteit in kJ/m3K van Staal: 480 J/kgK Staal: 7800 kg/m3 Baksteen: 840 J/kgK Baksteen: 1800 (à 1900) kg/m3 Hout: 1880 J/kgK Hout: 400 (à 1000) kg/m3 PUR:1470 J/kgK PUR: 90 kg/m3 Bereken de soortelijke warmtecapaciteit in kJ/m3K van Staal:

7.800 kg/m3x 480 J/kgK =7.800 kg/m3 x 0,48 kJ/kgK =3744 kJ/m3K

Hout:

400 kg/m 3 x 1880 J/kgK = 400 kg/m3 x 1,88 kJ/kgK = 752 kJ/m3 K

Metselwerk: 1.800 kg/m3 & 840 J/kgK = 1.800 kg/m 3 x 0,84 kJ/kgK = 1512 kJ/m3K PUR:

90 kg/m 3 x 1470 J/kgK = 90 kg/m 3 x 1,47 kJ/kgK = 132 kJ/m 3 K

Staal: 3.744 kJ/m3K Baksteen: 1.512 kJ/m3K Hout: 752 kJ/m3K PUR: 132 kJ/m3K

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

19

soortelijke warmtecapaciteit: C Belang van C in de bouwwereld/comfortbeheer Thermische inertie van een gebouw… = de thermische traagheid van een gebouw… De vertraging bij opwarmen/afkoelen

de soortelijke warmtecapaciteit van staal 3744 kJ/m3 K Baksteen 1512 kJ/m3 K hout 752 kJ/m3 K PUR 132 kJ/m3 K

Thermische geleidbaarheid: λ (lambda) Warmtegeleidingscoëfficiënt / lambda-waarde De hoeveelheid warmte die door 1m materiaal stroomt met 1m2 doorsnede in een stationair regime met 1°K temperatuursverschil Eenheid: W/mK Warmtetransport… zie later Grootte-orde 0,0X W/mK voor isolatiematerialen 0,X W/mK voor hout 0,X W/mK voor poreuze steenachtige materialen X,0W/mK voor beton en natuursteen X0 W/mK of X00 W/mK voor metalen Referentiewaarden PUR: 0,028 W/mK Hout: 0,12 tot 0,2 W/mK Baksteen (snelbouw): 0,26 tot 0,35 W/mK Staal: 58 W/mK

20

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

Warmte indringingsgetal : b Of contactcoëfficiënt De snelheid waarmee een materiaal warmte opneemt of afgeeft Cfr metalen stoel vs kunststof- stoel Staal: 13,5 kJ/m²Ks0,5 Baksteen: 0,5 à 1,2 kJ/m²Ks0,5 Hout: 0,3 à 0,7 kJ/m²Ks0,5 Reactie bij brand: Belgisch Genormaliseerde proeven voor bouwmaterialen A0: niet-brandbaar en niet ontvlambaar A1: zwakke brandvoortplanting A2: matige brandvoortplanting A3: sterke brandvoortplanting A4: niet indeelbaar in een andere klasse Reactie bij brand: Europees Genormaliseerde proeven voor bouwmaterialen van A1en A2 (weinig brandbaar) Tot E (bijdragend tot algehele vlamoverslag) Tot F (niet te klasseren) brandweerstand’: Belgisch Genormaliseerde proeven voor bouwmaterialen Brandweerstand: Rf Brandstabiliteit: St Vlamdichtheid + tijd vb Rf 1h / St 1/2h

‘Brandweerstand’: Europees Genormaliseerde proeven voor bouwmaterialen Draagvermogen: R Integriteit (vlamdichtheid): E Isolatie (stijging T in aanpalende): I + tijd vb REI 120 / RE 90 / R 30

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

21

‘Brandweerstand’: Europees Genormaliseerde proeven voor bouwmaterialen W (straling) M (mechanische actie) C (zelfsluitend) S (rookdoorlatendheid) P of Ph (continuïteit van stroom/signaal) G (weerstand tegen roetontbranding) K (beschermingsvermogen tegen brand) ‘Brandweerstand’ vs Brandbaarheid Hout brandt zeer langzaam Staal brandt niet maar verliest snel sterkte

‘Brandweerstand’ Voorbeelden: Wanden niet gepleisterd Baksteen 9cm REI 60 Baksteen 14cm REI 120 Baksteen 19cm REI 360 Deuren REI 30 REI 60 Pleisteren… Brandwerende verven… Gipskartonplaten…

22

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

1.8 hygrisch ‘hygrische eigenschappen’ … houden verband met vochtopname en uitdroging van materialen Vocht geeft Dalende thermische capaciteiten, uitzettingen Schimmelvorming, verrotting Corrosie Zout uitbloeiingen Stukvriezen,… Porositeit De verhouding tussen het porieënvolume en het totaal volume. Geen duiding voor de vorm en de aard van de porieën Gesloten/open/doorlopend/doodlopend/verbonden via kanaaltjes…

Mogelijke effecten van verhoogde porositeit Verminderde weerstand tegen agressieve stoffen Verminderde weerstand tegen vorst/dooizouten Verminderde mechanische eigenschappen Verhoogde vervuiling Moeilijkere verwerkbaarheid Capillariteit Capillairen zijn dunne porieën of kanaaltjes Door de interactie tussen vocht en porieënwand (cohesie adhesie) wordt vocht ‘opgezogen’ Hoe nauwer de gang, hoe groter de opzuiging. Bij groottemperatuursverschil extra zuigkracht richting koude zijde Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

23

Porositeit & Capillariteit Zullen ook geduid worden door een mate van waterabsorptie te geven… Verschillende beschreven meetmethoden: Vergelijk steeds de juiste waarden! Meten is weten Meetmethode voor baksteen: Wateropzuiging door capillariteit (NBN B 24-202) Op legvlak 1 min in 5mm water Wateropzuiging: gr opgezogen water per ondergedompeld opp = het ‘Hallergetal’ Vb 50gr/dm2 geeft een ‘Hallergetal’ van 50 Hallergetal >20 => nood aan bevochtiging bij vermetselen Meetmethode voor baksteen: (ter info) Wateropslorping na 48u onderdompeling (NBN B 24-203) De steen wordt rechtop gezet in 5mm water Na zichtbare vochtigheid aan de bovenzijde 48uur onderdompeling Percentage wateropslorping wordt gemeten Meetmethode voor dakpannen 1: (ter info) Wateropname door onderdompeling De pan wordt op zijn kleinste gezet met 1/10 onder water Na zichtbare vochtigheid aan de bovenzijde of verstrijken van 24uur 48uur onderdompeling Percentage wateropslorping wordt gemeten Meetmethode voor dakpannen 2:(ter info) Wateropname door onderdompeling Percentage wateropslorping: Traditionele opdeling van dakpannen in catergorieën max 9% en max 12% wateropzuiging Meetmethode voor dakpannen 3: (ter info) Wateropname onder vacuum Ev Initiële wateropslorping onder vacuum enonderdompeling Na 24 uur onderdompeling bij gewone luchtdruk wordt de gewichtstoename gemeten in percentage

24

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

Meetmethode voor dakpannen 3: (ter info) Meetmethode voor dakpannen 4: (ter info Wateropname door progressieve onderdompeling Epr Dakpan op kleinste ribbe in 1/5 water Om de 24 uur 1/5 erbij tot 5cm boven de pannen Na drie dagen onder water wordt het geabsorbeerde percentage bepaald Meetmethode voor dakpannen 5: (ter info) Verzadigingscoëfficiënt: verhouding tussen Epr en Ev Moet kleiner zijn dan 0,88

Porositeit & porieënvolume Schijnbaar volumieke massa ρs Incl. holtes (al dan niet verdicht) Absolute volumieke massa ρa Excl. Holtes Absolute volume: Volume per m³ ingenomen door de korrelsubstantie 1 x ρ s (kg/m³) = V a x ρ a (kg/m³) Absolute volumieke massa ρ a Excl. Holtes Volume per m³ ingenomen door de korrelsubstantie 1 x ρ s (kg/m³) = V a x ρ a (kg/m³ Of Va = ρ s ρ a Absolute volume: Stel ρs (kg/m³) = 750kg/m3 en ρ a (kg/m³) = 1000kg/m3 met Va = ρ s ρ a in m3 Of Va = 750kg /m 3 / 1000 kg/m 3 Of Va = 0,75 Het deel massa is 75% Porieënvolume Vh: De holle ruimte die tussen het korrelmateriaal overblijft Vh= 1-Va en Va= ρs/ρa in m3 Dus is Vh= 1-ρs/ρa Porieënvolume Vh: Vh= 1-Va Va = 0,75 Vh= 1-0,75 Vh= 0,25 Hetaandeelporieënis 25%

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BACHELOR TOEGEPASTE ARCHITECTUUR DETAILLEREN 1 BOUWCOMFORT 1 BJORN DE ROUCK

25

Porieënvolume Voorbeeld ‘uitlevering’ van zand = toename in schijnbaar volume en dus minder materiaal Verschil tss de grond en de uitgegraven grond in kubiek

Soort grond

Volumieke massa Volumetoename- Volumieke massa van van de ongeroerde coëfficiënt de aanaarding (kg/m3) grond (kg/m3)

Droge klei Natte klei Kalksteen Droog grind Vochtig grind Droge leem Natte leem Aarde (75%) en steen Aarde (50%) en steen Aarde (25%) en steen Steen (ongesorteerd) Droog zand Nat zand Leisteen Teelaarde Mijnslakken Turf

1400 1430 1500 1600 2000 1400 1400 1600 1700 2000 1600 1500 1700 1600 900 1600 500

1,35 1,40 1,60 1,15 1,05 1,35 1,40 1,25 1,25 1,25 1,70 1,10 1,05 1,70 1,60 1,00 1,30

Vochtgehalte van zand Gewichts% Zand met vochtgehaltes van 3 en 10 gewichts% geeft 20% meer/minder zand per volume

26

Opleiding: Module: Partim: Lector:

BAC...