Samenvatting Duurzame-ontwikkeling PDF

Preview

Summary

Universiteit Antwerpen Schakelprogramma Milieuwetenschappen Docent: Duurzame ontwikkelingDuurzame ontwikkeling1 Les 1: Historiek D. en meten van vooruitgangLesgever: Gert Van Hecken - 11/02/Lesdoelen: Contextualiseren van het begrip “duurzame ontwikkeling” binnen een historische context  Bespreken...

Description

Uni v e r s i t e i tAnt wer pen Doc ent :

Sc hake l pr ogr ammaMi l i euwe t ensc happen Duur z ameont wi kke l i ng

Duurzame ontwikkeling 1 Les1:Hi st or i ekD. O.enmet envanvoor ui t gang Les gever :Ger tVanHec ken-11/02/2021 Lesdoe l en:  

Cont e xt ual i s er env anhe tbe gr i p“ duur z ameont wi kke l i ng”bi nne nee n hi s t or i sc hec ont e xt Be s pr e kenvanenke l ei ndi cat or env anduur z ameont wi kke l i ng, al t e r nat i e v env oorBBP

1. 1I nl ei di ng 

   

Duurzame ontwikkeling kan vanuit verschillende invalshoeken bekeken w: o Milieu(wetenschap) o Sociale beweging o (Ontwikkelings) economie => Invalshoek bepaalt accent => niet objectief Mensheid w zich meer bewust globale en lokale problemen Sociale protesten tegen (climate) injustice Link tussen huidige maatschappij model en de verschillende problematieken

1. 2Ti j dsl i j n 



    

1962,Si l entSpr i ng,Rac helCar s on o Li nkt us senagr oi ndus t r i ël el andbouw enc ons e quent i e sv oorde bi odi v er si t e i t 1972,Li mi t st oGr owt h o Rappor tgepubl i c eer ddoorCl ubv anRomeme t( s l ec ht e ) voor s pe l l i ng enov e rdet oe koms t o He ti smoge l i j kom dei mpac tt e gent ehoudenmi t smaat r eg e l en Ver schi l l endeVNc onf er ent i es Opr i c ht i ngvant al r i j kei ns t i t ut en Acc i de nt eni nol i e /chemi e /nuc l eai r e/… i ndus t r i e Toenamev andewer el dbevol ki ng 1987,OurCommonFut ur e o Br undt l andr appor t o Defini t i ev andet er m‘ duur z ameont wi kkel i ng’  3pi j l e r sv anD. O. :Soci aal( enc ul t ur ee l ) ,ec onomi sc hen mi l i eu

20202021



2

1988,opr i c ht i ngI PCC

Same nv at t i ng



  



Duur z ameont wi kke l i ng

1992,Ear t hSummi t o I nRi odeJanei r o o Opr i c ht i ngUNCED o 6punt e n o Veelc onf er ent i es o We i ni gr esul t at e n o Fi nanc i ër i ng? o NZv e r houdi ng Opv ol gi ngRI O 2000,Mi l l enni um Doel s t el l i ngen 2012,Ri o+20 o I deev andegr oeneeconomi e  Ver der eui t bui t i ngv anme nsenenhul pbr onne n  Geenv er ande r i ngenaans t r uc t ur e l epr obl emenv an onge l i j khei de nkl i maat v er ander i ng o We i ni gr esul t at e n o SDG’ s 2015,COP21,Par i j s o MaxT.s t i j gi ngme t2° Ct ovpr ei ndus t r i ël et i j d o Zer one t t oemi ssi et e gen2050 o Veelbe l of t en,we i ni gv e r pl i c ht i ngen

Maat schappel i j ksys t eem moetzwaari nvr aaggest el dwor den.

1. 3I ndi cat or envanduur zameont wi kkel i ng 

Aandacht spunt en:be l angr i j kom t ebegr i j pen om dez ei ndi cat or enw ont wi kke l d o Waar o Watz epr ober enaant ege v en o Hoez eger e l at eer dz i j nt ot‘ mai ns t r eam’be l ei dr ond‘ duur z ame ont wi kke l i ng’

1. 3. 1 BBP=Br ut oBi nne nl andsPr oduc t 

   

Tot al eg e l dwaar de( aanmar kt pr i j z en)v anal l efinal eg oe der ene ndi ens t en di ei neenbe paal deper i ode( j aar )doore enbepaal dl andw ge pr oduce er d o Pr i v é+publ i ekec onsumpt i e o Ongev eer=e xpor t–i mpor t o Ec onomi sc heac t i vi t ei t en Houdte nke lr e keni ngme tec onomi scheac t i vi t e i t en Bl i j f tdomi nant emaat st af We l v aar t ? o Duur z aamhei d,onge l i j khei d,ge l uk Maat s t afw opzi chz e l fe endoe l o St r ev e nnaarz ohoogmog e l i j kBBP 3

1. 3. 2 Hoeme t enweduur z amewe l v aar t ?  

Ge l uk=moge l i j khei dom he tsoor tl ev e nt el e i dendatmenwi l( vr i j he i d) Al t er nat i e v enmaat st av endanBBP

1.3.2.1 HDI = Human Development Index 



 

Gez ondhei d o LongandHeal t hyl i f e o Levensv e r wac ht i ng Onde r wi j s o Knowl edg e o Educat i onI ndex Figuur 1: Schematisch overzicht HDI BBP o Ade c ents t andar dofl i vi ng >geene col ogi sc he

1.3.2.2 Ecological footprint  

Aanbi edi ngvsconsumpt i ev annat uur l i j ker i j kdommen >Vol l edi gomge keer dev er de l i ngvanl andendi ehetgoeddoe nt ovBBPof HDI

1.3.2.3 HPI = Happy Planet Index 

  

W =we l l bei ng o Subj ec t i e f o How s at i s fiedt he r e si dent sofacount r yf e e l wi t hl i f eov er al l o Sc haalv an0–10 L. E.=Li f eexpec t ancy o I nj ar en I . O.= I ne qual i tofOut comes o I n% E. F.=Ec ol ogi calFoot pr i nt Figuur 2: Schematische voorstelling HPI

4

Same nv at t i ng

Duur z ameont wi kke l i ng

1. 3. 3 Ont wi kke l i nge naans t ur env anD. O. 1.3.3.1 MDG = Millenium Development Goals  

 



20002015 8c oncr e t edoe l s t e l l i ngen o Ar moedebes t r i j di ng o Onde r wi j s o Ge l i j khei d o Duur z ameont wi kke l i ng Figuur 3: De 8 MDG's o Mi l i eu o 8ste doe l s t e l l i ng=s ol i dar i t ei t sdoe l s t e l l i ng( Nt ovZ) Re s ul t at en:z e ersl echt er esul t at e n Voor de l en: o Ge makke l i j kv er s t aanbaar ,publ i e keaandac ht o Pol i t i e keac count abi l i t ye ndr uk Kr i t i e ken: o Ni e tj ur i di sc hbi ndend o Te chnocr at i sc hei l l usi e  Sympt oombes t r i j di ng  Geenbevr agi ngv andes t r uc t ur e l ecomponent o Tewei ni gaandac htv oorv er ander i ngbi nneni ndus t r i el anden o Onv ol doe ndeaandac htvoormi l i eu

1.3.3.2 SDG = Sustainable Development Goals    

2015–2030 17doe l s t e l l i ngen Ui t dagi ngenvooral l el ande n Kr i t i e ken: o Tev ee ldoe l s t el l i ngen  Zeeral ge meen  Onov er z i c ht e l i j k  Lokal ec ont ext en ni e tgenoegi nac ht ge nomen Figuur 4: De 17 SDG's o Cont r adi c t or i s che doe l s t e l l i ngen  I sgr oe imode lnogmoge l i j k?  Opwe l kepr i nci pe si sonz emaat s c happi jgebaseer d? o Ni e tambi t i eusgenoeg  Bv:ar moe de=e r kenni ng=>v er ande r i ng o Hoekunnenwev er ander i ngs pr oce ssenr ondgr ot eui t dagi nge nbe t er begr i j pen? o Hoekunnenwev er ander i ngi neenmeerduur z amer i c ht i ngt eweeg br engen?

2. 2. 1 Tr ansi t i ev anui teenacademi sc hpe r s pe c t i e f 2.2.1.1 Transitie in de tijd 







Voor ont wi kkel i ng: o Onde r hui dse ,maarn zi cht bar ev e r ander i ngen o Ne g.Ter ugkoppe l i ng o Or dee ns t abi l i t ei t Takeoff =ont st eki ngs mom. o St r uc t ur el ev er ande r i ng komtopg ang o Pos .Ter ugkoppe l i ng o Re l at i e fkor t eper i odev an chaoseni ns t abi l i t ei t Figuur 7: Transitie in de tijd Ver s nel l i ng o St r uc t ur el ev er ande r i nge nw z i c ht baar o Pos .Ter ugkoppe l i ng o Re l at i e fkor t eper i odev anchaos eni ns t abi l i t ei t St abi l i t ei t sf ase o Ni euw dynami sc he v enwi c htw ber e i kt o Ne g.Ter ugkoppe l i ng o Or dee ns t abi l i t ei t Figuur 8: Andere mogelijke verlopen van9 transities

2.2.1.2 MLP = Multi Level Perspectief Tr ansi t i ei nder ui mt e

Figuur 9: Verschillende schaalniveaus van transitie: het MLP 





10

Macr oni veau=l andschap o Re l at i e ft r aagv er l opendet r ends o Gr ot emaat sc happe l i j keont wi kkel i ngen o Hoogaut onoom kar akt er o Bv:Gl obal i ser i ng,VN,Ky ot opr ot ocol Mes oni veau=r egi me o =st e l s e lv andomi nant epr akt i j ken,r ege l senbe l ang enom maat sc happe l i j kebe hoe f t ei nt evul l en. o >ve e lwee r s t andt e gen ve r ander i ngen  Wi l l enbe s t aandec onfigur at i e i ns t andhouden  Onde r l i nge v er bondhei d/af hanke l i j hei d s oc i ot ec hni sc hne t we r k Figuur 10: Voorbeeld van een regime  Ke uz esovermat e r i ël e as pe c t en Mi cr oni veau=ni che o Af wi j ki ngenv anhe tbe s t aande o Ni euwei ni t i at i ev e nent e c hni e ken o Kor t e t er mi j nont wi kke l i ng en  Vol gene l kaarope nkunnensne lweerver dwi j ne n

Same nv at t i ng

Duur z ameont wi kke l i ng

11

2.2.1.3 Nabeschouwing MLP    

Re gi mesl i j kenhomogeen o Af bakeni ngvaneenr egi meni e tal t i j ddui de l i j k Lands chap:t eal geme en o Tev ee lge r i chtopde s t abi l i ser endei mpac tv anhe tl ands chap Watme tni e t duur z amepr akt i j kene ng ewoont esi nonsdag e l i j ksl eve n? =>Ver l edenbegr i j pen>geant i ci peer det oekomstst ur en o >Tr ansi t i emanagement

2.2.1.4 Transitiemanagment ™     

=Bev or der ene ns t i mul er envanmaat sc happe l i j kei nnov at i esi nder i c ht i ng v ane enduur z amesamenl evi ng Vanhoeheti snaarhoehe tz oumoe t enz i j n Vi s i es:e xpl i ci t er env anDuur z aamhei denDuur z ameOnt wi kke l i ng Tr ansi t i epaden:vi si esopl ang et er mi j n>ac t i e sopkor t et er mi j n ( st r at e gi eom ambi t i est er eal i se r en) Tr ansi t i eagenda:ac t i epl anom duur z aamhei di ne enbepaal ds ys t ee mt e s t i mul er en

2. 2. 2 Wanne ert r edent r ans i t i e sop? 



12

Al g emee n: o Tr ansi t i est r edenopwannee ront wi kke l i ng enopv e r s c hi l l ende ni ve aus( r egi me ,ni che ,l andsc hap)e l kaarv e r s t e r ken Spec i fie k:Tr ansi t i e st r edenopdoor : o Landsc hapsdr uk  bv .kl i maat v er ander i ng,ec onomi sc hec r i si s ,be vol ki ngsdr uk o Toenemendet e genst r i j di ghedeni nhe tr e gi mez e l f  bv .fil e pr obl eem,ongev al l en,CO2 o Demat ur i t ei tvaneenni c he  Aanwez i ghe i dv ane endomi nantont wer p,st abi l i s t ai ev anhe t de si gn  Ac t or enmetmac htonder s t eunenhe tni c henet wer k  Depr i j se npr est at i ez i j ni nv er houdi ng  Dei nnov at i emaaktdee lui tvaneenni c he mar kt ,datmee rdan 5% mar kt aandeelhe e f t o Ti mi ngv andei nt er ac t i est ussendeni v e aus( l andschapsdr ukén mat ur eni c he s) : o Aar dvandei nt er ac t i et ussendev er schi l l endeni v eau  Lands chap–r egi me:Rei nf or ci ng-di sr upt i v e  Re gi me–ni c hes:compet i t i e f-s ymbi ot i sc h

Same nv at t i ng

Duur z ameont wi kke l i ng

3 Les3:Hoemet enwehetonmeet bar e? Les gever :Ber tGi e l en–25/02/2021

3. 1Wati sduur zameont wi kkel i ng?    

Ec ol ogi sc he ,e conomi scheensoci oc ul t ur e l eas pec t en Ti j d:hi erennu Spat i aal :Hi ere ne l der s Nor mat i e f ,s ubj e ct i e f ,compl exe nv aagkar akt er

3. 1. 1 Nor mat i e fkar akt erv anD. O.   

=hetbe gr i pbe vate ennor m,i e t sdatnag es t r ee f dmoe twor den Nor m =br eedge dr ag enwaar deni neens amenl evi ngofc ul t uur o Ni e tpe rsedoori eder eeng edee l d Nor m vanD. O.( Br undt l anddefini t i e ) : o Det oe koms t i gegener at i esmoe t enmi ni maaloverdez e l f de mogel i j khedenbesc hi kkenal sdehui di ge.

3. 1. 2 Subj ec t i e fkar akt ervanD. O.  

=i nt er pr e t at i ehangtafv anper soonl i j keopv at t i ngenenv oor keur e n Subj ect i vi t ei tvanD. O. : o Mense l i j kebe hoef t en

3. 1. 3 Compl exkar akt erv anD. O. 

He ti nsamenhangbe sc houwenv ane col ogi sc he ,e c onomi sc hee nsoci al e aspe c t en

3. 2Waar om i sD. O.zomoei l i j kt eoper at i onal i ser en?  

Oper at i onal i s er en=he tv e r t al e nv aneenal gemeneoms chr i j vi ngnaareen c onc r et eaanpakmetdui de l i j keomschr e v endoe l ene nmee t bar er esul t at e n Moei l i j khei d:hetnor mat i ev e ,subj e c t i e v e,c ompl exeenv agekar akt e rv an he tbegr i pduur z ameont wi kke l i ng

13

 





Nor mat i e fkar akt erv anD. O. : o Gee nc ons ensusi ndoe l envanD. O. Subj ec t i e fkar akt ervanD. O. : o Mat ewaar i ndedoe l eng eac htwor dent ez i j nber ei kt ,hangtafv an opv at t i ngen Compl exkar akt erv anD. O. o Ermoetaandac htbes t eedwor denaandedi mens i esv aneconomi e, nat uure nmi l i eu,same nl evi ng,r ui mt eent i j d. Vaagkar akt erv anD. O. : o Defini t i esv anduur z ameont wi kke l i ngbev at t engee nui t spr aakov er hoedeaf we gi ngt uss endev e r sc hi l l endedomei nendi e ntt e ge beur e n.

I nt er nespanni ngi nhetbegr i pduur zameont wi kkel i ng:v er bi ndenv an nat uur -enmi l i e ubehoudme teconomi schee ns oc i al eont wi kke l i ng,z onde r e xpl i ci e teenui t s pr aakt edoe nov e rhe tpr i maatvanéénv andez e. 3. 2. 1 Nodi gv ooroper at i onal i ser i ng 



Eendefini t i ev anduur z ameont wi kke l i ngdi er i c ht i ngkangev e naande c onc r et eve r t al i ngvanhe tbegr i p o Bepal env andoe l en,s t r ee f waar deneni ndi c at or en Dui de l i j keaf wegi ngt usse ndev e r s c hi l l endedomei ne n

3. 33concept en voorhetoper at i onal i ser envan D. O. 3. 3. 1 Duur z aamhei dsnor men( Huent i nge nRei j nder s ) 3.3.1.1 Wat? I ndezebe nader i ngwor dtduur z aamhei dopgev atal seenobj ec t i e f ,nat uur wet ensc happel i j kbegr i p,waar ui tconcr e t emi l i eukundi genor menz i j naft el ei den di ehar dekader ss t e l l e nv ooreconomi sc heont wi kke l i ng . Duur z ameont wi kke l i ng=ont wi kkel i ngdi eg epaar dg aatme tge l i j kbl i j v e nde gebr ui kmoge l i j khedenv anhe tmi l i e uv oordemens

14

Same nv at t i ng

Duur z ameont wi kke l i ng

3.3.1.2 Eigenschappen  

 



Ec ol ogi es t aatc ent r aal o Aanz i enl i j kev e r eenv oudi gi ngv andec ompl exi t ei te nv aaghe i dD. O. Vi t al emi l i euf unc t i es o Gaatui tvanmi l i euge br ui k o Gee ns pr akev anbehoe f t e I nt er gener at i one l esol i dar i t ei t( =nor mat i v i t ei t ) St r eef waar den: o Duur z aamhei dsdoe l en o Obj ec t i e f ,we t e ns c happe l i j kvastt es t e l l en( Subj ec t i e fkar akt er : o Erwor dendi v er s es ubj e ct i evekeuz e se ni nper ki ngenge maakt :  I nper ki ngt otec ol ogi sc heduur z aamhei d  Opl ang et e r mi j ni sdesamenl evi ngi neconomi sc he n s oc i aalopz i c htbe t erafal sdeduur z aamhei dsnor men wor dennag e l ee f d  Absol ut evoor keurv oorhe tbe houdv anvi t al emi l i euf unc t i es  Ext r emer i si c omi j di ng  Kangr ot ee conomi sc hee nsoci al ekos t enme tz i c h meenemen  >Datkandanweert enkos t evanhe tmi l i e ugaan

3.3.1.3 Duurzaam nationaal inkomen (DNI)   

Bedac htal sc or r ec t i eophetBNP DNI=hoogt evanhe tnat i onaali nkome nal sdepr oduc t i eenc onsumpt i e z oude nv ol doenaandemi l i eukundi geduur z aamhei dsnor men. BNP–DNI=addi t i one l ei nkomendatv e r di endi st e nkos t evanhetmi l i eu =he tni et duur z amedee lvanhe tnat i onaali nkomen

milieukost

Figuur 11: BNP en DNI 15

3. 3. 2 Dr i e kapi t al enbenade r i ng( I CI Se nTe l os ) 3.3.2.1 Wat?  

Onde r s t euni ngvanbel ei dsv or mi ngopl okaal ,r egi onaalenpr ovi nci aal ni v e au Par t i ci pat i ev anbe t r okkenen

Duur z ameont wi kke l i ngkange de fini ee r dwor denal se ene v enwi c ht i gegr oe iv an dedr i ekapi t aal v or men( e col ogi sc h,economi sc heensoc i aal c ul t ur ee l ) . Doorhe tc onceptwe t ensc happe l i j kt es t r uc t ur er e nendoordei nbr e ngv an we t ensc happe l i j keke nni s,onde r st e une nz edepr obl eemanal ysee naf wegi ngv an al t e r nat i e v en,endeconsensusv or mi ngov e rc oncr e t edoe l e nenmaat s t av en. 3.3.2.2 Eigenschappen 







Nor mat i vi t ei t : o 3r i c ht i ngg ev endeduur z aamhei ds pr i nci pe s:  Ec onomi schee ffici ënt i e  Ec ol ogi sc hev e er kr ac ht  Soc i al er ec ht vaar di ghe i d o I nt r ag ener at i one l ee ni nt er ge ner at i one l es ol i dar i t ei t Subj ec t i vi t ei t : o Ke uz evanmaat s t av enwor dtge s t r uc t ur eer ddoorhe tui t s pl i t senv an de3kapi t aal v or meni nv oor r aden o I ndi cat or enwor de nges e l ec t ee r d  I ndi cat or enbes c hr i j v e ndet oes t andv andev oor r aden o Ke uz e:ui t gev oer ds amenmetbel anghe bbenden o Subj ec t i ev eke uz eswor dene xpl i c i e tvas tg e l egd,z ez i j ndui de l i j k, be s pr e ekbaareni ndi ennodi gaanv e cht baar . Compl exi t ei t : o Compl exi t ei twor dthant ee r baardoordes t er kemat ev an st r uc t ur er i ngenpar t i ci pat i ev anbe t r okke nen. Vaag hei d: o Al l edr i ededomei ne nzi j nv anwez e nl i j kg el i j kbe l ang

3.3.2.3 ICIS: het driehoeksmodel als dynamisch model 

 16

3kapi t aal sv or menwor dennade rui t ges pl i t s ti nvoor r aden o Es sent i ë l ee l e ment e ndi es amendewaar devanhetkapi t aalbepal e n o Ec onomi sc hkapi t aal :Fabr i e ken,i nf r as t r uc t ur en,t e c hnol ogi sc he ke nni se ns paar t e goe de n o Ec ol ogi sc he:wat er ,bodem,l uc ht ,nat uur ge bi e dene nbi odi v er si t ei t o Soc i aal ec onomi sc hevoor r aden:be v ol ki ngssamens t el l i ng,onde r wi j s , gez ondhei de nv e i l i ghei d Toes t andv andev oor r adenwor dtge kar akt er i see r ddoori ndi cat or en

Same nv at t i ng



Duur z ameont wi kke l i ng

St r oom:be ï nv l oe di ngenui t wi sse l i ngt usse nv oor r aden

17

Figuur 13: Het driehoeksmodel van ICIS  



Figuur 12: Ontwikkeling van voorraden op lange termijn Ont wi kke l i ngv anv oor r adenopl ang et e r mi j n: o Ge vi sual i s eer ddoordeomv angvandedr i epunt envandedr i e hoe k Ver zwakki ng: o Ver l i e sv anv oor r ade ni nal l edr i ededomei nen o Ni e tduur z ameont wi kke l i ng Subst i t ut i e o He tkapi t aali né énv andedomei ne ngr oei tt enkost evane enander domei n o Zwakkeduur z aamhei d o Onde r l i gg endeaanname:aange t as t emi l i euf unc t i eskunneni nde t oe koms the r st e l dofv er v ang enwor de ndoort e c hnol ogi e

3.3.2.3.1 Operationalisering 





18

Be l ei dsv oor ber ei dendef ase:or deni ngskader o Anal y ser envancompl exeduur z aamhei ds pr obl eme n o Raamwe r kom dev e e l hei dv anaspec t enopg est r uc t ur eer demani e r i nkaar tt ebr enge n o Ge l i j keaandac htv oordedr i edome i ne n=>i nt egr aaldenkenov erde pr obl emat i e k Af we gi ngs kader : o Ge vol ge nv anv e r s c hi l l endebe l e i dsopt i eswor denv er kend  Ver s t e r ki ng,subs t i t ut i eofv er z wakki ng?  Voor -e nnade l env anv er sc hi l l endes t r at egi eën  Ev ent ue l ei nt er nes panni ngent usse ndedr i edomei ne n Moni t or i ng o Kaderwaar i nv ooreeni nt egr al ee nsamenhangendesetv an i ndi cat or endef ei t e l i j keont wi kkel i ngv anv oor r adenkanv e r gel i j ke n wor denme tv oor afbe paal des t r ee f waar den

Same nv at t i ng

Duur z ameont wi kke l i ng

3.3.2.4 Telos: de driekapitalenbenadering als duurzaamheidsbalans   









Nadr ukopmoni t or env anduur z ameont wi kke l i ng o =>duur zaamhei dsbal ans St r eef waar denwor denv ast ges t e l d Nor men: o Ec onomi sc hee ffici ënt i e o Ec ol ogi sc hev e er kr ac ht o Soc i al er e c ht vaar di ghe i d Ei sen:gev e naanwaar aaneenbepaal dev oor r aadmoe tv ol doenopl ang e t er mi j n,me the toogopduur z ameont wi kke l i ng o Subj ec t i e f :wantbepaal ddoorcont extens c haal ni v eau o =>mi ni mal eei sen:e i senwaar ov erconsensusbes t aat I ndi cat or en: o Bepal endemat enwaar i npe rv oor r aadaandel ange t er mi j nei sen wor dtv ol daan Ver gel i j ken vankapi t al enenvoor r aden: o 1:I nde xat i eope ens chaalvan0–100% o 2:Wege n:debi j dr ag ev ane env oor r aadaanhe tt ot al ekapi t aal  Re l at i e vebel angvandei ndi cat ordi eeenei sbesc hr i j f t  Ge beur tsubj e c t i e fdoorbe l ei dsambt enar enofeenbr edegr oep v anbe t r okke ne n o 3:Nor me r en:Mee t waar dewor dtv e r t aal dnaare ens t r ee f waar de  Bepal env ans t r e e f -engr enswaar deni snogalar bi t r ai r Bepal env andeaf st andvandehui di gewaar det otdedoe l waar de

Figuur 14: Duurzaamheidsbalans van Telos

19
...